Σίμων Καράς
Μουσικολόγος και ερευνητής της Ελληνικής μουσικής παράδοσης και κληρονομιάς

Ο Σίμων Καράς (1903-1999) υπήρξε μουσικολόγος και ερευνητής της ελληνικής μουσικής παράδοσης και κληρονομιάς. Πολλοί θεωρούν ότι χάρη στην πολύχρονη και επίπονη ερευνητική του προσπάθεια διασώθηκε ένα μεγάλο κομμάτι της παραδοσιακής μουσικής, την οποία κατέγραψε σε όλο το φάσμα της ελληνικής επικράτειας.
Γεννήθηκε το 1903 στο χωριό Λέπρεον (Στροβίτσι η παλαιότερη ονομασία) του νομού Ηλείας. Από πολύ νεαρή ηλικία ξεκίνησε η μύηση του στη μουσική, από τον πατέρα του που έπαιζε ταμπουρά, και τον ιερέα του χωριού, ο οποίος του έμαθε και τα πρώτα γράμματα και τον ενθάρρυνε να συνεχίσει τις μουσικές σπουδές του.
Ήρθε στην Αθήνα το 1921, έχοντας εισαχθεί στη Νομική Σχολή την οποία τελείωσε χωρίς να πάρει το πτυχίο. Ο ίδιος ξεκίνησε τις προσωπικές του μουσικές σπουδές και έρευνες εκτός του χώρου των οργανωμένων ωδείων. Μελέτησε τα θεωρητικά έργα των Αρχαίων Ελλήνων, των βυζαντινών και μεταβυζαντινών συγγραφέων, αναζήτησε, αποκρυπτογράφησε και ερμήνευσε παλιά μουσικά χειρόγραφα βιβλιοθηκών, όπως του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, του Αγίου Όρους, της Εθνικής Βιβλιοθήκης κ.ά. Έτσι κατάφερε και εξελίχθηκε σε έναν μοναδικό αυτοδίδακτο μουσικοδιδάσκαλο.
Από το 1931 μέχρι το 1934, ο Καράς ήταν ψάλτης στο εκκλησάκι του Προφήτη Ελισσαίου στο Μοναστηράκι της Αθήνας. Το 1929 είχε ιδρύσει τον «Σύλλογο προς Διάδοσιν της Εθνικής Μουσικής», στον οποίο ανέπτυξε μέχρι το τέλος της ζωής του μία πολύπλευρη και σημαντική δραστηριότητα στην ψαλτική τέχνη και στο δημοτικό τραγούδι, με σχολή έξι ετών και εντελώς δωρεάν φοίτηση, εκκλησιαστική χορωδία και μεικτή χορωδία εθνικών τραγουδιών, και τέλος, χορευτική ομάδα.
Οι χορωδίες του συλλόγου είχαν πολλές εμφανίσεις στην εκπομπή «Ελληνικοί Αντίλαλοι», την οποία παρουσίαζε ο ίδιος ο Σίμων Καράς με θέμα πάντα την παραδοσιακή μουσική από όλη την Ελλάδα, από τη χρονιά ίδρυσης του Ε.Ι.Ρ. το 1937 μέχρι το 1972. Εξέδωσε εκατοντάδες βιβλία και δίσκους κυρίως από το 1972 και μετά.
Είχε πραγματοποιήσει σε όλη την Ελλάδα καταγραφή των δημοτικών τραγουδιών με κασετόφωνο, τα οποία κυκλοφόρησαν σε δίσκους καθώς επίσης των Ακολουθιών και Ύμνων της Εκκλησίας. Πέθανε το 1999 σε ηλικία ενενήντα έξι ετών.
(φωτογραφία: Σκίτσο του Ανδρέα Βουρλούμη, 1994, Αρχείο Δόμνας Σαμίου)
website: www.kepem.org