Καλλιτεχνικός Σύλλογος Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου

Γνωρίζουμε ήδη εδώ και καιρό, ότι ο Καλλιτεχνικός Σύλλογος Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου διαθέτει έναν σχεδόν ανεξάντλητο πλούτο ηχογραφήσεων και ότι ιδρύθηκε ακριβώς για να κάνει αυτό το –κάτι παραπάνω από εκτεταμένο– έργο γνωστό στο σύγχρονο κοινό. Αλλά τελευταία η παραγωγή του Συλλόγου ενισχύθηκε σημαντικά. Το ότι μπορούμε να είμαστε πολύ χαρούμενοι για αυτό είναι προφανές, καθώς σπανίζουν οι ερευνητές / συλλέκτες του τύπου της Δόμνας Σαμίου. Ο Σύλλογος δημιούργησε ένα διπλό CD – στην πραγματικότητα επανέκδοση μιας συλλογής τραγουδιών, που κυκλοφόρησε ήδη από το 2002.

Στις αμέτρητες περιπλανήσεις και αναζητήσεις της σε όλη την Ελλάδα, η Σαμίου προσπάθησε να συλλέξει και να μάθει όσο το δυνατόν περισσότερα παραδοσιακά τραγούδια.

Είναι αξιοσημείωτο σ’ αυτό το διπλό CD το γεγονός ότι –για ακόμη μια φορά– η Μεγάλη Κυρία του Ελληνικού Δημοτικού Τραγουδιού δεν αρκέστηκε στο να ηχογραφήσει αυθεντικά τραγούδια, αλλά ότι ξεκίνησε, στο μέτρο του δυνατού, να τα τραγουδήσει και η ίδια. Έτσι εξηγείται ότι σ’ αυτή τη συλλογή 31 τραγουδιών «για τη θάλασσα», μπορείτε ν’ ακούσετε στα μισά περίπου τραγούδια τη φωνή της ερμηνεύτριας και ερευνήτριας, που απεβίωσε το 2012.

Το ότι στην Ελλάδα η θάλασσα κρατά έναν σημαντικό ρόλο σε πολλές ιστορίες και τραγούδια, δεν αποτελεί κανένα μυστικό από αρχαιοτάτων χρόνων. Όσο η παντοδυναμία των ΜΜΕ και ο νεωτερισμός δεν είχαν εμφανιστεί στην Ελλάδα, οι Έλληνες ήταν ένας λαός προσκολλημένος στα πάτρια εδάφη.

Οι άνθρωποι γνώριζαν τον τόπο γέννησής τους και στην καλύτερη των περιπτώσεων μερικά χωριά στα πέριξ. Αυτό που όλοι τους γνώριζαν, ωστόσο, ήταν «η θάλασσα», που περιβάλλει ολάκερη σχεδόν την Ελλάδα: η θάλασσα, η οποία παρέχει ζωή και βιοπορισμό, που γίνεται τάφος για τόσους ανθρώπου, που ταυτόχρονα περιορίζει και διευρύνει τις δυνατότητές τους. Εάν μπορείς να φτάσεις στη θάλασσα και να πλεύσεις στα νερά της, τότε μπορείς, ίσως, να συρθείς έξω από το κουκούλι σου και να δεις τον κόσμο – ή έστω ένα κομμάτι του.

Σε κάθε νησί –και υπάρχουν πολλά– σε κάθε ορεινό χωριό ή κωμόπολη, μικρή ή μεγάλη, σε ολόκληρη την Ελλάδα η δημοτική μουσική παραγωγή έχει τραγούδια ή μελωδίες αφιερωμένες σε αυτήν την γενναιόδωρη αλλά και άπληστη θάλασσα.

Όπως συνέβη και με θέματα όπως «η φύση» (σημ. Της Φύσης και του Έρωτα), «το Πάσχα», (σημ. Τα Πασχαλιάτικα), οι «αφηγήσεις» (σημ. Παραλογές) και «οι ήρωες» (σημ. Ιστορικά – Κλέφτικα Τραγούδια), έτσι και η «θάλασσα» έγινε ένα θέμα γύρω από το οποίο «χτίστηκε» ένας δίσκος. Αυτός ο δίσκος, με τραγούδια από όλη την Ελλάδα, που τραγουδούν τη θάλασσα ως πύλη προς τον κόσμο, ή ως αγεφύρωτο χάσμα προς αυτόν τον κόσμο, ως δρόμο ταξιδιού για αυτούς που αναχωρούν ή επιστρέφουν, ως μνήμα γι’ αυτούς που δεν επιβιώνουν στο ταξίδι ή ως ονειρικό μονοπάτι για εκείνους που, παρ’ όλες τις επιθυμίες και τα όνειρα, δεν καταφέρνουν ποτέ να ξεφύγουν από τη γενέθλια γη τους.

Όπως συμβαίνει ξανά και ξανά, τα φωνητικά και ειδικά η ερμηνευτική ικανότητα της Σαμίου είναι τα πρώτα στοιχεία που αποτυπώνονται στον νου. Έπειτα, κάνουν εντύπωση τα πιο απλά ενορχηστρωτικά μέρη και ο συχνά τραχύς τόνος των τραγουδιών. Ο Καλλιτεχνικός Σύλλογος Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου μάς παρέχει έτσι λοιπόν ακόμη ένα μαργαριτάρι γνήσιας δημοτικής μουσικής, που ίσως ν’ απαιτεί κάποια προσπάθεια από τον –αμύητο– ακροατή, αλλά που περικλείει απέραντη ομορφιά.

(μετάφραση από τα Ολλανδικά: www.domnasamiou-team)

Dani Heyvaert
accessed at 1/7/2020
www.rootstime.be