• Αυξήστε το μέγεθος της γραμματοσειράς
  • Μειώστε το μέγεθος της γραμματοσειράς
  • Ελληνικά
  • English

Καλλιτεχνικός Σύλλογος Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου

Μενού
  • Η ζωή της
    • Η ζωή της
    • Περιεχόμενα
      • Η ζωή της
      • Βιογραφία
      • Μια ζωή σαν παραμύθι
      • Είπαν για τη Δόμνα και το έργο της
    • richmenu_01
      Μια ζωή σαν παραμύθι
      Άστεγη στα Δεκεμβριανά
      richmenu
      richmenu_02
      Μια ζωή σαν παραμύθι
      Κοντά στον Σίμωνα Καρά
      richmenu
      richmenu_03
      Σωκράτης Σινόπουλος
      Σχέση μαθητείας και αλληλοσεβασμός
      richmenu
  • Το έργο της
    • Το έργο της
    • Περιεχόμενα
      • Το έργο της
      • Δισκογραφία
      • Κατάλογος τραγουδιών
      • Συναυλίες
      • To «Μουσικό Οδοιπορικό»
      • Δημοσιεύματα και συνεντεύξεις
      • Συνεργάτες
      • Το αρχείο της Δόμνας Σαμίου
      • Μουσικές επιλογές
    • richmenu_kalanta
      Μουσικές Επιλογές
      Κάλαντα για μικρούς και μεγάλους
      richmenu
      richmenu_ton_akriton--3
      Νέα Έκδοση
      Των Ακριτών και των Αντρειωμένων
      richmenu
      richmenu_nikos_papavramidis
      Συνεργάτες
      Νίκος Παπαβραμίδης
      richmenu
      pa623_main_nikos_stefanidis--2
      Συνεργάτες
      Νίκος Στεφανίδης (1890-1983)
      richmenu
  • Ο Σύλλογος
    • Ο Σύλλογος
    • Περιεχόμενα
      • Ο Σύλλογος
      • Ποιοί είμαστε
      • Δραστηριότητες
      • Εκδόσεις του Συλλόγου
      • Της Τριανταφυλλιάς τα Φύλλα
        • Της Τριανταφυλλιάς τα Φύλλα
        • 1η συνάντηση νέων συγκροτημάτων παραδοσιακής μουσικής
        • 2η συνάντηση νέων συγκροτημάτων παραδοσιακής μουσικής
        • 3η συνάντηση νέων συγκροτημάτων παραδοσιακής μουσικής
      • Χορηγοί και Δωρητές
      • Σχετικοί σύνδεσμοι
    • t3_press_1x1
      Της Τριανταφυλλιάς τα Φύλλα
      16 & 17 Οκτωβρίου 2021 - Θόλος ΚΠΙΣΝ
      association_richmenu_el_v3
      Δραστηριότητες
      Το αρχείο της Δόμνας Σαμίου
      richmenu richmenu
      richmenu_trian2
      Της Τριανταφυλλιάς τα Φύλλα
      28 & 29 Σεπτεμβρίου 2019 - Ξέφωτο ΚΠΙΣΝ
      richmenu
      trian_main_v1--2
      Της Τριανταφυλλιάς τα Φύλλα
      21 & 22 Οκτωβρίου 2017 MMA
      richmenu
  • Η Xορωδία
    • Η Xορωδία
    • Περιεχόμενα
      • Η Xορωδία
      • Τα μαθήματα
      • Οι δάσκαλοι
      • Τα νέα μας
      • Εγγραφή στα μαθήματα
    • richmenu_choir1
      Η χορωδία
      Έξι κάλαντα από το αρχείο της Δόμνας
      richmenu
      richmenu_choir3
      Η χορωδία
      Η ιστορία της
      richmenu
      richmenu_choir4
      Οι δάσκαλοι
      Κατερίνα Παπαδοπούλου
  • Επικοινωνία
  • Ενημέρωση
    • Ενημέρωση
    • Τα νέα του ΚΣΔΜ Δόμνα Σαμίου
    • Τα νέα της Χορωδίας
Είσοδος Εμφάνιση/Απόκρυψη Φόρμας Αναζήτησης

Βρίσκεστε στο: Κεντρική σελίδα Το έργο της To «Μουσικό Οδοιπορικό» Μουσικό Οδοιπορικό με τη Δόμνα Σαμίου - Εύβοια, Κάρυστος

  • Διάδοση στο Facebook
  • Διάδοση στο Twitter
  • Διάδοση στο Google
  • Αποστολή με Email

Μουσικό Οδοιπορικό με τη Δόμνα Σαμίου - Εύβοια, Κάρυστος

Το «Μουσικό Οδοιπορικό με τη Δόμνα Σαμίου» ήταν μια σειρά εκπομπών που προβλήθηκαν στην ΕΡΤ την περίοδο 1976-1977. Κάθε επεισόδιο ήταν αφιερωμένο στη μουσική και χορευτική παράδοση κάποιας διαφορετικής περιοχής της Ελλάδας.

Μουσική εκπομπή, Τηλεόραση, ΕΡΤ, 1976

Κείμενο

Οδοιπορικό στη μουσική παράδοση της νότιας Καρυστίας στην Εύβοια. Τραγούδια, χοροί και σκοποί από ντόπιους εκτελεστές που είναι είτε χαρακτηριστικοί τοπικοί είτε είναι επηρεασμένοι από τη μουσική παράδοση των νησιών του Αιγαίου και της ηπειρωτικής Ελλάδας. Μουσικοί σταθμοί τα Νέα Στύρα, η Αχλαδερή, ο Άγιος Δημήτρριος και τα Κάψαλα.


mo_evia_karystos_1

Στους Μύλους, λίγο έξω από την Κάρυστο, η κομπανία του Παναγιώτη Μήλα τραγουδά  το γνωστό θαλασσινό εργατικό τραγούδι Η τράτα μας η κουρελού. Οι Μύλοι πήραν το όνομά τους από τους επτά νερόμυλους που υπήρχαν εκεί στο παρελθόν.

Η τράτα μας η κουρελού
Παναγιώτης Μήλας, τραγούδι & βιολί, Αντώνης Βερούχης, λαούτο. Μύλοι Εύβοιας 1976 Εκπομπή «Μουσικό Οδοιπορικό με τη Δόμνα Σαμίου»


mo_evia_karystos_2

Η ίδια παρέα τραγουδά το πιο αγαπημένο τραγούδι της περιοχής, τον Μυλωνιάτικο συρτό Στους Μύλους, στον Αργασταρά και χορεύουν κάτοικοι της περιοχής. Το χαρακτηριστικό του τραγουδιού είναι η αναφορά σε τοπωνύμια της περιοχής όπως Μύλοι, Αργασταράς, Μεκουδίνα, Γραβιάς και Κάστρο. 

Στους Μύλους στον Αργασταρά, στα τρία πηγαδάκια
Καθόταν τρεις μελαχρινές με τ’ άσπρα φουστανάκια
Η μια κοιτάει τον ουρανό κι η άλλη το φεγγάρι
η τρίτη η μικρότερη κοιτάει το παλικάρι
Η Μεκουνίδα καίγεται, το Κάστρο καμαρώνει
και ο καημένος ο Γραβιάς κλαίει και δε μερώνει
Στους Μύλους σφάζουν πρόβατα, στην Κάρυστο κριάρια
στης Μεκουνίδας το χωριό σφάζονται παλικάρια

Στους Μύλους, στον Αργασταρά
Τραγούδι Παναγιώτης Μήλας, ομάδα ανδρών. Παναγιώτης Ζέπης, κλαρίνο, Παναγιώτης Λεύκος, βιολί, Αντώνης Βερούχης, λαούτο. Μύλοι Εύβοιας 1976 Εκπομπή «Μουσικό Οδοιπορικό με τη Δόμνα Σαμίου»


mo_evia_karystos_3

Στο μικρό ορεινό χωριό Άγιος Δημήτριος η Δόμνα συνάντησε τον 87χρονο μπαρμπα-Σωτήρη Κρίσιλια, τον γηραιότερο λυράρη της περιοχής, της γνωστής μουσικής οικογένειας των Κρισιλιάδων. Τώρα πια δεν παίζει παρά μόνο τραγουδάει. Τα τραγούδια που ξέρει ο μπαρμπα-Σωτήρης είναι άγνωστα στους νεότερους. Τραγουδά την παραλογή Κόρη ξανθή τραγούδησε που ο άνδρας της «γυρεύει γάλα από λαγό, τυρί απ’ άγριο γίδι». Με βάση αυτήν την καταγραφή η Δόμνα Σαμίου ερμήνευσε το τραγούδι στον δίσκο Παραλογές.


mo_evia_karystos_4

Ο γιος του μπαρμπα-Σωτήρη, ο Μάνθος Κρίσιλιας, πιστός στην παράδοση των τσομπάνηδων, παίξει με τη φλογέρα του έναν ποιμενικό σκοπό.

Σόλο φλογέρα
Μάνθος Κρίσιλιας, φλογέρα. Άγιος Δημήτριος Εύβοιας 1976 Εκπομπή «Μουσικό Οδοιπορικό με τη Δόμνα Σαμίου»


mo_evia_karystos_5

Ο Γιάννης Κρίσιλιας τραγουδά και παίζει στο βιολί του το αρβανίτικο ερωτικό τραγούδι Στούρα μαντίλιν νe κράχατ (Έριξα το μαντίλι στους ώμους) με τη συνοδεία λαούτου.

Στούρα μαντίλιν νe κράχατ
Εδέ βάϊτα ντe στeπι
Μe στρόι μeμα τe φλιέρe
Πο σι τe φλιέρ πα τι.

Ντe δρόμ’ τσόιμ ε μέρμe
Νανί τσe καμ καιρό
Ψε ντο μe μαρ νιάτρ
Τε κες τe μάδe καημό.

Ντe βαρ τσe ντο μe βeνε
Ντο βισ ντe βeσ νιe βιe
Πο τe τe μαρ μάλι
Τe βισ τe ρισ νe χιε.

Απόδοση στα ελληνικά

Έριξα το μαντίλι στους ώμους
και πήγα στο σπίτι.
Μου έστρωσε η μάνα να κοιμηθώ
αλλά πώς να κοιμόμουνα χωρίς εσένα;

Στο δρόμο βρες με και πάρε με
τώρα που έχω καιρό
γιατί θα με πάρει άλλος
να το έχεις μεγάλο καημό.

Στον τάφο που θα με βάλουν
να ’ρθεις να φυτέψεις ένα δέντρο
όταν με λαχταρήσεις
να ’ρθεις να κάτσεις στη σκιά του.

Οι πληροφορίες είναι από το βιβλίο του Γιάννη Π. Γκίκα «Οι Αρβανίτες και το αρβανίτικο τραγούδι στην Ελλάδα», Αθήνα 1978.

Στούρα μαντίλιν νe κράχατ
Γιάννης Κρίσιλιας, βιολί, Κώστας Σπανός, λαούτο. Άγιος Δημήτριος Εύβοιας 1976 Εκπομπή «Μουσικό Οδοιπορικό με τη Δόμνα Σαμίου»


mo_evia_karystos_6

Ο Καβοντορίτικος είναι τοπικός χορός της νότιας Καρυστίας. Λέγεται και Καλλιανιώτικος γιατί έχει τις ρίζες του στο χωριό Καλλιανή (Καλλιάνος). Παίζεται συνήθως από λύρα και λαούτο ή τσαμπούνα και λαούτο. Όταν δεν υπάρχουν αυτά τα όργανα –όπως εδώ– τότε τον παίζουν με βιολί και λαούτο.

Καβοντορίτικος ή Καλλιανώτικος (Μουρμούρα)
Τραγούδι Γιάννης Κρίσιλιας. Γιάννης Κρίσιλιας, βιολί, Σωτήρης Πέππας, βιολί, Κώστας Σπανός, λαούτο. Άγιος Δημήτριος Εύβοιας 1976 Εκπομπή «Μουσικό Οδοιπορικό με τη Δόμνα Σαμίου»


mo_evia_karystos_7

Στον Καβοντόρο, εκτός από τις συνηθισμένες τσαμπούνες, υπάρχει και τσαμπούνα με αυλό μπάσου που λέγεται «τσαμπούνα με ζουρνά». Ο μόνος παίκτης αυτού του οργάνου που υπάρχει στην Καρυστία είναι ο Θοδωρής Μπουγιούκος που μένει στο χωριό Κάψαλα. Το όργανο το έχει φτιάξει μόνος του και έμαθε την τέχνη από τον παππού του.

Χορευτικός σκοπός με τσαμπούνα
Θοδωρής Μπουγιούκος, τσαμπούνα με ζουρνά, Δόμνα Σαμίου, νταούλι. Κάψαλα Εύβοιας 1976 Εκπομπή «Μουσικό Οδοιπορικό με τη Δόμνα Σαμίου»


mo_evia_karystos_8

Η Αχλαδερή ή Αχλαδερό, παρόλο που γεωγραφικά βρίσκεται στη βόρεια Καρυστία, φυλετικά και μουσικά ανήκει στη νότια. Το χωριό έχει τοπική μουσική παράδοση. Προπολεμικά υπήρχαν τρεις ζυγιές λυροντάουλα, σήμερα απόμεινε ένας, ο μπαρμπα Μίσθος Κοκκίνης. Η αδελφή του κυρά-Μαριγώ παίξει νταούλι. Όταν ήταν μικρή συνόδευε τον πατέρα της στα πανηγύρια όπου εκείνος έπαιξε λύρα. Παίζουν δυο παραλλαγές του σκοπού Αρβανίτικο, με λύρα και, κατόπι, με λύρα και νταουλάκι.

Αρβανίτικο με λύρα
Θεμιστοκλής Κοκκίνης, λύρα. Αχλαδερή Εύβοιας 1976 Εκπομπή «Μουσικό Οδοιπορικό με τη Δόμνα Σαμίου»

Αρβανίτικο με λύρα και νταουλάκι
Θεμιστοκλής Κοκκίνης, λύρα, Μαριγώ Κοκκίνη, νταουλάκι. Αχλαδερή Εύβοιας 1976 Εκπομπή «Μουσικό Οδοιπορικό με τη Δόμνα Σαμίου»


mo_evia_karystos_9

Στην Αχλαδερή, ο Τάσος Πάλλης τραγουδά το τραγούδι Πέρα στους πέρα κάμπους παίζοντας το νταούλι και τον συνοδεύει ο Θεμιστοκλής Κοκκίνης με τη λύρα του.

Πέρα στους πέρα κάμπους
Τραγούδι Τάσος Πάλλης. Θεμιστοκλής Κοκκίνης, λύρα, Τάσος Πάλλης, νταούλι. Αχλαδερή Εύβοιας 1976 Εκπομπή «Μουσικό Οδοιπορικό με τη Δόμνα Σαμίου»


mo_evia_karystos_10

Στην παραλία στα Νέα Στύρα, ο ξακουστός λαουτιέρης της περιοχής Μήτσος Μεϊντάνης παίζει ένα σόλο με το λαούτο του. Ο Μεϊντάνης κατάγεται από οικογένεια μουσικών, ο παππούς του έπαιζε λαούτο και λύρα και ο πατέρας του βιολί.

Σόλο λαούτο
Μήτσος Μεϊντάνης, λαούτο. Νέα Στύρα Εύβοιας 1976 Εκπομπή «Μουσικό Οδοιπορικό με τη Δόμνα Σαμίου»


mo_evia_karystos_11

Στην ίδια παραλία, ο γιος του Μήτσου Μεϊντάνη, ο Χρήστος Μεϊντάνης, τραγουδά και παίζει στην κιθάρα το αρβανίτικο συρτό Κουσσ ε ε σκούντι ντάρδενε (Kush e shkundi dardhëne / Ποιος τίναξε την αχλαδιά) μαζί με τον Μήτσο Μεϊντάνη στο λαούτο.

Κούσσ εσσκούντι ντάρδeνe
Τραγούδι Χρήστος Μεϊντάνης. Μήτσος Μεϊντάνης, λαούτο, Χρήστος Μεϊντάνης, κιθάρα. Νέα Στύρα Εύβοιας 1976 Εκπομπή «Μουσικό Οδοιπορικό με τη Δόμνα Σαμίου»


mo_evia_karystos_12

Οι δυο μουσικοί λένε το γνωστό αρβανίτικο τραγούδι Ρα καμπάνα Υπαπαντήσε (Ra kambana e Papandisë / Χτυπάει η καμπάνα της Υπαπαντής). Και όπως είπαν στην κάμερα, είναι ένα τραγούδι που τους το ζητάνε πάντα στα πανηγύρια.

Στο τέλος, αφού άναψε το κέφι, συνεχίζουν στην ίδια μελωδία με το Λεμονάκι μυρωδάτο όπου τραγουδά και η Δόμνα Σαμίου.

Ρα καμπάνα Υπαπαντήσe
Γκρου βάιζο τe βεσ τe κλήσe.

Ρα καμπάνα ντι τρι χέρe
Γκρου βάιζο τe βεσe τσεμπέρα.

Έα, νάνι, νάνι, κατανάνι
Σε για μeμα γκα μποστάνι. 

Απόδοση στα ελληνικά

Χτύπησε, η καμπάνα της Υπαπαντής
σήκω κόρη να πας στην εκκλησία.

Χτύπησε η καμπάνα δυο τρεις φορές
σήκω κόρη να βάλεις το τσεμπέρι.

Έλα τώρα, τώρα αμέσως
που είναι η μάνα σου στο μποστάνι.

Οι πληροφορίες είναι από το βιβλίο του Γιάννη Π. Γκίκα «Οι Αρβανίτες και το αρβανίτικο τραγούδι στην Ελλάδα», Αθήνα 1978.

Συνεργάτες

  • Έρευνα, επιλογή και παρουσίαση: Δόμνα Σαμίου
  • Σκηνοθεσία: Ανδρέας Θωμόπουλος
  • Διευθυντής φωτογραφίας: Συράκος Δανάλης
  • Ηχολήπτης: Τάσης Παλατσιόλης

Δείτε επίσης

d20_badge
Τραγούδι
Όλοι πάνε στην εκκλησά
Όλοι πάνε, για το Χριστό, όλοι πάνε στην εκκλησά για το Χριστόν Ανέστη και στον καλό το Λόγο. Και μένα στέλνουν στο γιαλό κ...
d23_badge
Τραγούδι
Αν δεις καράβι να περνά
Αν δεις καράβι να περνά της Οχτωνιάς* τον κάβο βγάλε το μαντιλάκι σου και κάνε μου σινιάλο. Θάλασσα πλατιά, κακούργα ξενιτι...
d35_23_badge
Τραγούδι
Ας είν' η ώρα η καλή
Ας είν’ η ώρα η καλή και η ευλογημένη που την ευλόγησ’ ο Θεός με το δεξί του χέρι. Να ζήσετε χρόνια πολλά ευτυχισμένα και ...
d11_badge
Τραγούδι
Η τράτα μας η κουρελού
H τράτα μας η κουρελού η χιλιομπαλωμένη όλο τηνε μπαλώναμε κι όλο ήταν ξεσκισμένη. H τράτα μας, γκιόσα θέλει κουπιά, γκιόσ...
dvd2_badge
Τραγούδι
Θεια μου Νικολάκαινα
Θεια μου Νικολάκαινα, συ δεν τό ’πραξες καλά, τέτοια κόρη πού ’χεις, σκύλα, και την έστειλες για ξύλα. Το κοπέλι στο καρτέρ...
d18_badge
Τραγούδι
Θεια μου Νικολάκαινα
Θεια μου Νικολάκαινα, συ δεν τό ’πραξες καλά, τέτοια κόρη πού ’χεις, σκύλα, και την έστειλες για ξύλα. Το κοπέλι στο καρτέρ...
d18_badge
Τραγούδι
Καβοντορίτικο
d23_badge
Τραγούδι
Καβοντορίτικος
d32_badge--3
Τραγούδι
Καλογριά γκαστρώθηκε
Του Πορφύρη Καλογριά γκαστρώθηκε, κάνει παιδί αντρειωμένο, στο μήνα βγαίνει με σπαθί, στο χρόνο με ντουφέκι, σε τρίω, τέσσερω μηνώ στον...
d27_badge
Τραγούδι
Κόρη ξανθή τραγούδησε
Της απαρνημένης Κόρη, βάι, κόρη ξανθή τραγούδησε, κόρη ξανθή τραγούδησε σε τρίχινο γεφύρι, μα το, βάι, μα το γεφύρι εράισε, μα το γεφύρι ε...
mo_badge_kymi
Μουσική εκπομπή
Μουσικό Οδοιπορικό με τη Δόμνα Σαμίου - Εύβοια, Κύμη
1977 Τηλεόραση ΕΡΤ
  • Κεντρική σελίδα
  • Όροι χρήσης
  • Επικοινωνία
  • Δομή ιστοχώρου
Ακολουθήστε μας
  • Facebook
  • YouTube
Εγγραφή στο Newsletter
Αρχή
© 2010-2014 Καλλιτεχνικός Σύλλογος Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου
Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος
Powered by TOOLIP Web Content Management Σχεδίαση και Ανάπτυξη από την EWORX S.A.