Καλλιτεχνικός Σύλλογος Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου

Επεισόδιο αφιερωμένο στην μουσική παράδοση της Θράκης και συγκεκριμένα του Έβρου. Ο μύθος θέλει τον Ορφέα να διδάσκει και να διαδίδει τη μουσική σε όλη τη Θράκη και να βρίσκει τραγικό θάνατο στον ποταμό Έβρο.

Σταυροδρόμι για την Ανατολή, η Θράκη δέχεται πολλές επιδράσεις ωστόσο διατηρεί το δικό της μουσικό πρόσωπο. Ο Έβρος, στις ιδιόμορφες γεωγραφικές του διαστάσεις, συγκεντρώνει σήμερα το σύνολο σχεδόν της θρακιώτικης μουσικής.

Μουσικοί σταθμοί αυτού του Οδοιπορικού, τα χωριά Αμπελάκια, Ασπρονέρι, Καρωτή, Μεταξάδες, Νέα Βύσσα, Νεοχώρι, Παλιούρι, Σουφλί και Σοφικό.

---

Στο χωριό Παλιούρι ο Γιάννης Ζαφειρούδης τραγουδά το τραγούδι Βλέπω καράβια πο 'ρχοντι και τον συνεοδεύει ο Χρήστος Κανακίδης ή Ζαχαρδέλας στη φλογέρα. Με βάση αυτή την καταγραφή, η Δόμνα Σαμίου ερμήνευσε το τραγούδι στον δίσκο Σιγανά και Ταπεινά.

---

O Γιάννης Ζαφειρούδης λέει το καθιστικό φιλοσοφικό τραγούδι της τάβλας Φίλοι μ’ καλωσορίσατε. Και ο 70χρονος Χρήστος Ζαφειρούδης συμπληρώνει τους στίχους του τραγουδιού:

Φίλοι μ’ καλωσορίσετε, κι καλωσορισέτε
Κι αν ήρθατε για φάι, για πιεί, να φάτε και να πιείτε
Τούτο τουν χρόνου τον καλό, τουν άλλου ποιος το ξέρει
για ζούμε, για πεθαίνομε.
Παρακαλώ τις λεϊμονιές και προσκυνώ τις δάφνες
για να μι δώσουν τα κλειδιά, τα κλείδια, παρακλείδια
ν’ ανοίξου τουν Παράδεισου, να μπω να σιργιανίσου
να ιδώ τι αφτουχές ψυχές, να ιδώ κι τις αρχόντια
να ιδώ κι τα μικρά πιδιά πώς κάθουνται αράδα
πώς παίζουν τα χρυσόμηλα ν’ αλησμονούν τις μάνις.

---

Το καθιστικό τραγούδι της ξενιτιάς Δώδεκα χρόνια γύρισα  λέει ο Χρήστος Ζαφειρούδης.

Δώδεκα χρόνια γύρισα στα έρημα τα ξένα
Κι τώρα μου ’ρθι μια ψιλή γραφή στουν τόπου μου να πάνω
Κι τώρα μι ’ρθι μια γραφή στουν τόπου μου να πάνω
Πήρα στη στράτα πάηνα του δρόμου που διαβαίνου
Δεν πάω μακριά, δεν πάω κοντά, στη θάλασσα πηγαίνω
Η έρημη η θάλασσα γεμάτη κι αφρισμένη
Στην έρημη την τύχη μου καΐκι δε δουλεύει
Ξιντύθκε, ξαρματώθηκε στη θάλασσα να πλέξει
Σαράντα μέρες έπλεξε με γέλια με τραγούδια
Κι απ’ τις σαράντα κι ύστερα με πίκρις, με φαρμάκια
Δεν κλαίει ο νιος τα νιάτα του, δεν κλαίει τη λεβεντιά του
Μον’ κλαίει την καλούδα του πως θα την πάρει άλλος.

---

Κάτοικοι στους Μεταξάδες χορεύουν τον Καρσιλαμά του γάμου. Γκάιντα παίζει ο Δημήτρης Μιργκιζούδης. Μας λένε ότι τον σκοπό αυτό τον χορεύουν στο δρόμο, όταν πηγαίνουν για να πάρουν τη νύφη.

---

Στο χωρίον Μεταξάδες, γνωστό και σαν Βασιλκούδα τραγουδούν η Γαρυφαλλιά Βακαλούδη, η Βασιλική Βακαλούδη, η Μαρία Τακούδη και η Τριανταφυλλιά Κατακούδη.

---

Στο Σουφλί, η Βασιλική Κηπουρού τραγουδά τα τραγούδια Στου συριώτικου τουν κάμπου και Στης Παναγιάς το μαχαλά υφαίνοντας στον αργαλειό της.

---

Στην Καρωτή ο Γιώργος Δεμερτζής παίζει γκάιντα και τραγουδά το τραγούδι Στ’ς παπαδιάς τα παραθύρια. Χορεύουν κάτοικοι του χωριού.

---

Στην Καρωτή, η μπάμπω Βάγια Γραμμενίδου, η Αφροδίτη Βαργιαμίδου και η Δήμητρα Γραμμενίδου τραγουδούν την Παραλογή Του νεκρού αδερφού (Το τραγούδι της Αρετής).

H μπάμπω Βάγια Γραμμενίδου, μαζί με τη Δόμνα Σαμίου τραγουδούν το τραγούδι  Δε σ' ήλεγα μωρ' μάνη μ' που το τραγουδούσαν όταν η νύφη χαιρετούσε τη μάνα της, φεύγοντας από το πατρικό της σπίτι για να πάει στην εκκλησία.

---

Η μπάμπω Βάγια Γραμμενίδου, η Αφροδίτη Βαργιαμίδου και η Δήμητρα Γραμμενίδου τραγουδούν τον γνωστό θρύλο της Άλωσης Αλέξανδρος κι Βασιλιάς 

---

Στο Ασπρονέρι, ο Γιώργος Δεμερτζής παίζει στη γκάιντα το χορό Ποδοράκι και χορεύουν κάτοικοι του χωριού.

---

Ο Γιώργος Δεμερτζής παίζει γκάιντα και κάτοικοι του χωριού Ασπρονέρι χορεύουν έναν Ζωναράδικο κουλουριαστό χορό.

---

Ο χορός Λαΐσιος ή Λαγίσιος είναι σκωπτικός μιμητικός χορός που χορεύεται από δυο άνδρες, συνήθως μεγάλης ηλικίας. Ο ένας παριστάνει τον λαγό και ο άλλος τον κυνηγό. Συνηθιζόταν να χορεύεται και κατά το τέλος του γάμου, σαν κλείσιμο των χορών.

---

Ο Γιώργος Δεμερτζής τραγουδά και παίζει στη γκάιντα του το τραγούδι «της ξενιτιάς και της ορφάνιας» Πέφτει αντάρα στα βουνά

Πέφτει ν-αντάρα στα βουνά κι κατιχνιά στους κάμπους
ν-αντάρα είν’ η ξενιτιά, κι κατιχνιά ορφάνια
Κάθιτι ξένους κι όλο κλαίει, βαριά κι αναστινάζει
Δεν έχει κάνα να τον δει, κανείς να τον κοιτάξει
Κι έλαχαν τρεις γειτόνισσες, και τρεις χαροκαμένες
Η μια τουν πάει κρύο νερό, κι γ-άλλ’ μοσχοσταφύλι
Σήκω ξένε μ’ να φας, να πιείς, σήκω να τραγουδήσεις
Κι ’γω σας λέγω δεν μπορώ, κι ’γω σας λέγω δεν μπορώ
Για πιάστε με, σηκώστε με, και βάλτε με να κάτσω
Και δώστε μ’ τη φυλλάδα μου και το χρυσό μολύβι
Να γράψω τρεις πικρές γραφές, κι οι τρεις χαροκαμένες
Τη μια να στείλω τη μάνα μου, την άλλ’ την αδερφή μου
Την τρίτη τη φαρμακερή, να στείλω την καλή μου.

---

Κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας της εκπομπής η Δόμνα Σαμιου ηχογράφησε και τα παρακάτω τραγούδια.