• Αυξήστε το μέγεθος της γραμματοσειράς
  • Μειώστε το μέγεθος της γραμματοσειράς
  • Ελληνικά
  • English

Καλλιτεχνικός Σύλλογος Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου

Μενού
  • Η ζωή της
    • Η ζωή της
    • Περιεχόμενα
      • Η ζωή της
      • Βιογραφία
      • Μια ζωή σαν παραμύθι
      • Είπαν για τη Δόμνα και το έργο της
    • richmenu_01
      Μια ζωή σαν παραμύθι
      Άστεγη στα Δεκεμβριανά
      richmenu
      richmenu_02
      Μια ζωή σαν παραμύθι
      Κοντά στον Σίμωνα Καρά
      richmenu
      richmenu_03
      Σωκράτης Σινόπουλος
      Σχέση μαθητείας και αλληλοσεβασμός
      richmenu
  • Το έργο της
    • Το έργο της
    • Περιεχόμενα
      • Το έργο της
      • Δισκογραφία
      • Κατάλογος τραγουδιών
      • Συναυλίες
      • To «Μουσικό Οδοιπορικό»
      • Δημοσιεύματα και συνεντεύξεις
      • Συνεργάτες
      • Το αρχείο της Δόμνας Σαμίου
      • Μουσικές επιλογές
    • richmenu_kalanta
      Μουσικές Επιλογές
      Κάλαντα για μικρούς και μεγάλους
      richmenu
      richmenu_ton_akriton--3
      Νέα Έκδοση
      Των Ακριτών και των Αντρειωμένων
      richmenu
      richmenu_nikos_papavramidis
      Συνεργάτες
      Νίκος Παπαβραμίδης
      richmenu
      pa623_main_nikos_stefanidis--2
      Συνεργάτες
      Νίκος Στεφανίδης (1890-1983)
      richmenu
  • Ο Σύλλογος
    • Ο Σύλλογος
    • Περιεχόμενα
      • Ο Σύλλογος
      • Ποιοί είμαστε
      • Δραστηριότητες
      • Εκδόσεις του Συλλόγου
      • Της Τριανταφυλλιάς τα Φύλλα
        • Της Τριανταφυλλιάς τα Φύλλα
        • 1η συνάντηση νέων συγκροτημάτων παραδοσιακής μουσικής
        • 2η συνάντηση νέων συγκροτημάτων παραδοσιακής μουσικής
        • 3η συνάντηση νέων συγκροτημάτων παραδοσιακής μουσικής
      • Χορηγοί και Δωρητές
      • Σχετικοί σύνδεσμοι
    • t4_richmenu
      Της Τριανταφυλλιάς τα Φύλλα
      Πρόσκληση
      Πρόσκληση
      t3_press_1x1
      Της Τριανταφυλλιάς τα Φύλλα
      16 & 17 Οκτωβρίου 2021 - Θόλος ΚΠΙΣΝ
      richmenu_trian2
      Της Τριανταφυλλιάς τα Φύλλα
      28 & 29 Σεπτεμβρίου 2019 - Ξέφωτο ΚΠΙΣΝ
      richmenu
      trian_main_v1--2
      Της Τριανταφυλλιάς τα Φύλλα
      21 & 22 Οκτωβρίου 2017 MMA
      richmenu
  • Η Xορωδία
    • Η Xορωδία
    • Περιεχόμενα
      • Η Xορωδία
      • Τα μαθήματα
      • Οι δάσκαλοι
      • Τα νέα μας
      • Εγγραφή στα μαθήματα
    • richmenu_choir1
      Η χορωδία
      Έξι κάλαντα από το αρχείο της Δόμνας
      richmenu
      richmenu_choir3
      Η χορωδία
      Η ιστορία της
      richmenu
      richmenu_choir4
      Οι δάσκαλοι
      Κατερίνα Παπαδοπούλου
  • Επικοινωνία
  • Ενημέρωση
    • Ενημέρωση
    • Τα νέα του ΚΣΔΜ Δόμνα Σαμίου
    • Τα νέα της Χορωδίας
Είσοδος Εμφάνιση/Απόκρυψη Φόρμας Αναζήτησης

Βρίσκεστε στο: Κεντρική σελίδα Το έργο της Κατάλογος τραγουδιών Του νεκρού αδελφού

d27_cover--2
Ακούστε σε Spotify Ακούστε σε YouTube Music Ακούστε σεiTunes Ακούστε σεAmazon
Του νεκρού αδελφού
d27_cover--2
  • Διάδοση στο Facebook
  • Διάδοση στο Twitter
  • Διάδοση στο Google
  • Αποστολή με Email

Το τραγούδι της Αρετής

Ακούστε

Στίχοι

Σαν τη μάνα, βάι αμάν αμάν, σαν τη μάνα, καλή μάνα,
ν-έλα γιαρένη1 μ’ έλα, και τι καλή μανούλα
ν-από ’χει τους, βάι αμάν αμάν, από ’χει τους εννιά τους γιους
ν-έλα γιαρένη μ’ έλα, και μουναχή τη γκόρη.

Προξενητάδις έρχουντι ν-από τη Βαβυλώνα
να πάρουνι την Αρετή πουλύ μακριά στα ξένα.
Κι η μάνα δεν την έδινι κι ι Κουσταντής τη δίνει.
– Πώς να τη δώσου Κουσταντή την Αρετή στα ξένα
ν-απού θα ν-έρθ’ ένας κιρός, κατακαημένος χρόνος,
θα κλαίει η μάνα γι’ Αρετή κι η Αρετή για μάνα.
– Δώσ’ τηνα μάνα, δώσ’ τηνα, ν-εγώ θα τηνε φέρω.
Την έδωσαν την Αρετή πουλύ μακρυά στα ξένα.
Ούλα τ’ αδέρφια του μπροστά κι ι Κουσταντής πιθαίνει.
Σ’ όλα τα μνήματα πααίν’ κλαίει, μοιρολογάει,
στου Κουσταντή σαν πάηνι, κλαίει και βλαστημάει.
– Ανάθεμά σε Κουσταντή και τρισανάθεμά σε
που μ’ έκανες κι έδουσα την Αρετή στα ξένα.
[’Πού τις πουλλές τις βλαστημιές, ’πού τις πουλλές κατάρις
ι Κουσταντής σηκώθικι την Αρετή να φέρει.
Κάνει του μνήμα άλουγου κι του σιντούκι σέλα
κι του σταυρό της κιφαλής δρόμου που θα τουν πάγει.
Στουν δρόμου απού πάηνι όλο πιρικαλούσι
– Θε μου να βρω την Αρετή στου χουρό να χουρεύει.
Κι όπως πιρικάλισι έτσ’ πήγι κι την βρήκι.
’Πού μακριά ν-ιστάθηκι κι από κουντά φουνάζει:
– Άιντι, άιντι μαρ’ Αρετή, η μάνα μας σι θέλει.
– Αν μι φουνάζει για καλό να βάλου τα καλά μου
κι αν μι φουνάζει για κακό να βάλου τα λερά μου.
– Άιντι, άιντι μαρ’ Αρετή, έτσ’ που ’σι έτσ’ να πάμι.
Στου δρόμου που πααίνουνι, τη στράτα που διαβαίνουν,
πουλί πήγι κι κόνιψι πα στου δεντρού την τσούτα2.
Δεν κιλαϊδούσι σαν πουλί, ούτι σα χιλιδόνι,
μόν’ κιλαϊδούσι κι ίλιγι ανθρουπινή φουνίτσα.
– Πού είδγιτι, πού άκ’σιτι ζ’ντανοί μι τ’ς πιθαμένοι.
– Ακούς, ακούς βρε Κουσταντή, τι λέει του πουλάκι;
Πού είδγιτι, πού άκ’σιτι ζ’ντανοί μι τ’ς πιθαμένοι.
– Άιντι, άιντι μαρ’ Αρετή, πουλιά είνι κι ας τα λένι.
Ισύ πάηνι στου σπίτι μας, στη μάνα να σ’ ανοίξει
κι ’γώ θα δέσου τ’ άλουγου κι ύστιρα θα ν-έρθου.
Ιπήγι κι η Αρετή στη μπόρτα κι φουνάζει:
– Άνοιξι μάνα, άνοιξι, ιγώ είμ’ η Αρετή σου.
– Αν είσι ’σύ η Αριτή κι ποιος θι να σι φέρει;
– Ι Κουσταντής μι ίφιρι τ’ άλουγού τ’ πάει να δέσει.
– Ι Κουσταντής ιπέθανι, τώρα είν’ δώδικα χρόνια.
– Άνοιξι μάνα, άνοιξι, ιγώ είμ’ η Αρετή σου.
Ανοίγει κι αγκαλιάζουντι, μαζί κι οι δυο πιθαίνουν.]


1γιαρένης: ωραίος, λεβέντης, αγαπητικός
2τσούτα: κορυφή

Πληροφορίες

  • Προέλευση: Ανατολική Θράκη & Ρωμυλία
  • Ταξινόμηση: Παραλογή
  • Ρυθμός: 6σημος
  • Χορός: Ζωναράδικος
  • Θέμα: Επιστροφή νεκρού, όρκος, κατάρα, ξενιτιά, πουλιά που μιλούν
  • Διάρκεια: 05:08

Συντελεστές

  • Τραγούδι: Βαγγέλης Δημούδης
  • Καβάλι: Αλέξανδρος Αρκαδόπουλος
  • Γκάιντα: Γιώργος Μακρής
  • Λάφτα: Σωκράτης Σινόπουλος
  • Τουμπελέκι: Μανούσος Κλαπάκης
  • Πληροφορητής/τρια: Τραϊανή (Τρανή) και Θόδωρος Πιτσάνης

Δισκογραφία

  • Παραλογές

Σχόλια

Το τραγούδι του Νεκρού αδελφού, γνωστό και σαν της Αρετής το τραγούδι, μαζί με το Γεφύρι της Άρτας είναι τα πιο αγαπητά, τα πιο βαλκανικά, σωστότερα παν-βαλκανικά, αφηγηματικά δραματικά τραγούδια. Ένας μεγεθυντικός καθρέφτης του κοινού πολιτισμού λαών που τόσες διαφορές τους χωρίζουν. Πολλές επιστημονικές συζητήσεις έχουν γίνει σχετικά με την αρχική του κοιτίδα αλλά και για τα πολυσήμαντα μυθολογικά στοιχεία και τις ιδέες που περιέχει, τη δύναμη του όρκου, του θρήνου και της κατάρας, την επιστροφή του νεκρού, τα πουλιά που μιλούν, και κυρίως τις αντιλήψεις για τον ξενιτεμό και τη ζωή στα άγνωστα ξένα, έννοια που συγχέεται με το θάνατο. Όλα είναι θέματα που αντανακλούν την κοινή μοίρα των λαών που το αγάπησαν και το τραγούδησαν. Γνωστός και σε μορφή παραμυθιού, ο μύθος του τραγουδιού έχει εμπνεύσει πολλούς έλληνες, βαλκάνιους και ευρωπαίους λογοτέχνες, επιβεβαιώνοντας την άποψη ότι αποτελεί κορυφαίο επίτευγμα της λαϊκής ποιητικής δημιουργίας. (Βλ και το τραγούδι Του νεκρού αδελφού (Μελί Ερυθραίας, Μικρά Ασία)). Μιράντα Τερζοπούλου (2008)

Πληροφορίες καταγραφής

Ηχογραφήθηκε σε στούντιο, το 2006.

Το κατέγραψε ο Γιώργος Αμαραντίδης τη δεκαετία του 1970, κατά την παραμονή του ζεύγους Πιτσάνη στην Αθήνα για εμφανίσεις στο Θέατρο Δόρα Στράτου. Ο Θόδωρος και η Τραϊανή Πιτσάνη, κάτοικοι του χωριού Κίτρος Πιερίας, ήταν πρόσφυγες από την Μπάνα της Ανατολικής Ρωμυλίας. Ο Γιώργος Αμαραντίδης έδωσε την κασέτα της καταγραφής του στη Δόμνα Σαμίου για να την εντάξει στο αρχείο της.

Σχόλια Μελών

0 Σχόλια

Κάντε ένα σχόλιο


μέχρι 2000 χαρακτήρες
Κάντε εισαγωγή για να προσθέσετε σχόλιο

Δείτε επίσης

d27_badge
Τραγούδι
Πέρασα καλημέρισα
Φωνή απ' το μνήμα Πέρασα καλημέρισα τέσσερα μαύρα μάτια, τέσσερα χείλια, Δάφνη μ’, κόκκινα τέσσερα χείλια κόκκινα κι δυο λιγνά κορμάκια, πέρ...
d17_badge
Τραγούδι
Διώχνεις με μάνα, διώχνεις με
Διώχνεις με μάνα, διώχνεις με, στ’ αλήθεια θα πααίνω, μι τα πουλάκια θα διαβώ, κι μι τα χιλιδόνια κι τα πουλιά θα έρχουντι ...
d27_badge
Τραγούδι
Εγώ είμαι ορφανό παιδί
Ο κεραστής Εγώ είμαι ο- εγώ είμαι ορφανό πιδί, είχα και χήρα μάνα, είχα και χήρα μάνα, και η μάνα μου, και η μάνα μου μι στοίχησι1 σ’...
d27_badge
Τραγούδι
Ο Γιάννος και η Βαγγελιώ
Ο Γιάννος και η Βαγγελιώ σ’ ένα σχολειό πηγαίναν, σ’ ένα σχολειό πηγαίναν, μάθαιν’ ο Γιάννος γράμματα κι η Βαγγελιώ τραγούδ...
d15_badge
Τραγούδι
Ο Γιάννος και η Μαριγώ
Ο Γιάννος και η Μαριγώ σ’ ένα σχολειό πηγαίναν ο Γιάννος ξέρει γράμματα κι η Μαριγώ τραγούδια. Τα δυο τους αγαπήθκανε κανέν...
d27_badge
Δίσκος
Παραλογές
CD
d27_badge
Τραγούδι
Όσο ’ναι μάκρος του γιαλού
Η κόρη που τη σκοτώνουν τα αδέλφια της Όσο ’ναι μά- όσο ’ναι μάκρος του γιαλού, όσο ’ναι μάκρος του γιαλού και φάρδος του πελάγου, και φάρδος του πελάγου, τόσο π...
d20_badge
Τραγούδι
Γιε μου γιατί δε λούζεσαι
Του κριματισμένου – Γιε μου γιατί δε λούζεσαι, παιδί μου δεν αλλάζεις παιδί μου δεν αλλάζεις είναι παιδί μου Πασχαλιά, να πας να μεταλάβεις ...
d27_badge
Τραγούδι
Γιώργη βαράν τα σήμαντρα
Του κριματισμένου Γιώργη, μωρέ Γιώργη, Γιώργη βαράν τα σήμαντρα, Γιώργη βαράν τα σήμαντρα, σημαίνουν οι καμπάνες. Να πα- μωρέ, να πα- να πας ...
d12_badge
Τραγούδι
Εγώ ’μαι ’νους ψαρά παιδί
Εγώ ’μαι ’νους ψαρά παιδί, έχω και χήρα μάνα χήρα ’ναι και μαντζουράνα που πήγε και με ρόγιασε, με καπάριασε σε μια κυρά μ...
d20_badge
Τραγούδι
Η Βγενούλα
Μα η Βγενούλα η μικρή, η μικροπαντρεμένη, όπου καυχιόταν κι έλεγε πως Χάρος δεν την παίρνει γιατί είν’ τα σπίτια της ψηλά κ...
d26_33_badge
Τραγούδι
Με γέλασαν τα πουλιά
Με γέλασαν, με γέλασαν(ε) τα πουλιά με γέλασαν(ε) τα πουλιά, της άνοιξης τ’ αηδόνια. Με γέλασαν και μου είπανε πουτές δε θα...
d27_badge
Τραγούδι
Μηλίτσα που ’σαι στο γκρεμό
Φωνή απ' το μνήμα Μηλί- βάι μηλί- μηλίτσα που ’σαι στο γκρεμό, μηλίτσα που ’σαι στο γκρεμό τα μήλα φορτωμένη, τα μή- βάι τα μή- τα μήλα σου λ...
d27_badge
Τραγούδι
Μια Πασχαλιά, μια Κυριακή
Του κριματισμένου Μια Πασχαλιά, μια Πασχαλιά, μια Πασχαλιά, μια Κυριακή κι μια ’πίσημη ημέρα, πουλάκι μου, κι μια ’πίσημη ημέρα, πουλάκι μ’ ι...
d27_badge
Τραγούδι
Ξημέρωσε η ανατολή
Αναγνώριση του ξενιτεμένου Ξημέ- ξημέρωσε η ανατολή και χάραξε η δύση, παίρνει, παίρνει κι ο νιος το μαύρο του, πάει να τον ποτίσει. Στο δρό- στο δρόμ...
  • Κεντρική σελίδα
  • Όροι χρήσης
  • Επικοινωνία
  • Δομή ιστοχώρου
Ακολουθήστε μας
  • Facebook
  • YouTube
Εγγραφή στο Newsletter
Αρχή
© 2010-2014 Καλλιτεχνικός Σύλλογος Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου
Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος
Powered by TOOLIP Web Content Management Σχεδίαση και Ανάπτυξη από την EWORX S.A.