Αναγνώριση του ξενιτεμένου

Ακούστε

Ξημέ- ξημέρωσε η ανατολή και χάραξε η δύση,
παίρνει, παίρνει κι ο νιος το μαύρο του, πάει να τον ποτίσει.
Στο δρό- στο δρόμο οπού πήγαινε Θεόν παρακαλούσε:
– Αχ Θεέ, Θεέ μου να, αχ Θεέ μου να την έβρισκα,

Θεέ μου να την έβρισκα τήν αγαπώ στη βρύση,
να τσ’ έδινα να μου ’πλενε και να μη με γνωρίσει.
Έτσι που παρακάλεσε, έτσι πηγαίν’ τη βρίσκει,
σαράντα τάσια έσυρε, στα μάτια δεν την είδε
κι απάνω στα σαράντα δυο τη βλέπει δακρυσμένη.
– Κόρη μου ποιος σε βούρκωσε και είσαι δακρυσμένη;
– Έχω άντρα στην ξενιτιά τώρα δώδεκα χρόνια
ακόμα δυο τον καρτερώ και τρεις τον απαντέχω.
– Κόρη εγώ ’μαι ο άντρας σου, εγώ ’μαι κι ο καλός σου.
– Αν είσαι συ ο άντρας μου, αν είσαι κι ο καλός μου,
πες μου σημάδια του σπιτιού κι έτσι να σε πιστέψω.
– Έχεις δεντρί στην πόρτα σου και κλήμα στην αυλή σου.
– Περαστικός επέρασες τα είδες και τα ξέρεις.
Αν είσαι ’σύ ο άντρας μου, αν είσαι κι ο καλός μου,
πες μου σημάδια του κορμιού κι έτσι να σε πιστέψω.
– Έχεις ελιά στο πόδι σου κι ελιά στην αμασχάλη,
καταμεσίς στο στήθος σου τ’ άστρι και το φεγγάρι.
– Τότε εσύ ’σαι ο άντρας μου, εσύ ’σαι ο καλός μου.

Πληροφορίες

Συντελεστές

Δισκογραφία

Σχόλια

Το τραγούδι αυτό καθώς και το Μια κόρη συναπόβγανε ανήκουν στη μεγάλη και προσφιλή οικογένεια των «αναγνωρίσεων» (βλ. και τραγούδια Πραματευτής κατέβαινε, Τρι άρχοντες καθόντανε, Ένας κοντός κοντούτσικος (Mελί Eρυθραίας), Ένας κοντός κοντούτσικος (Σκιάθος)). Σύζυγος γυρνάει από μακρόχρονη απουσία. Αγνώριστος απ’ τα χρόνια, συναντάει την ανύποπτη γυναίκα του και με διάφορα τεχνάσματα προσπαθεί να βεβαιωθεί για την πίστη και τα αισθήματά της. Ο ίδιος βεβαιώνεται και της αποκαλύπτει την ταυτότητά του, αλλά εκείνη ζητάει σημάδια για να πειστεί, σημάδια απόκρυφα που μόνο εκείνος μπορεί να ξέρει. Ακολουθεί η αναγνώριση και η λύτρωση.

Μεγάλη συζήτηση αναπτύχθηκε ανάμεσα στους μελετητές λόγω της μεγάλης ομοιότητας του τραγουδιού με το επεισόδιο του νόστου του Οδυσσέα και της αναγνώρισης από την Πηνελόπη. Υποστηρίχτηκε μεταξύ άλλων ότι πρόκειται για διάπλαση και διάδοση του ομηρικού επεισοδίου μέσω των πλανόδιων ραψωδών. Ο Ι. Θ. Κακριδής, όμως, πιστεύει ότι το θέμα της αναγνώρισης ανήκει σ’ ένα προομηρικό ποιητικό στρώμα, και ότι τόσο ο Όμηρος όσο και το τραγούδι άντλησαν από αυτή την παγκόσμια λαϊκή προφορική παράδοση. Μιράντα Τερζοπούλου (2008)

Πληροφορίες καταγραφής

Ηχογραφήθηκε σε στούντιο το, 2006.

Το κατέγραψε η Δόμνα Σαμίου στα Νέα Μουδανιά Χαλκιδικής από την 79χρονη τότε κυρά-Ζωή Λιοντή, με καταγωγή από το Κατιρλί της Νικομήδειας, το 1982.

Ξημέρωσε η ανατολή
Ζωή Λιοντή. Νέα Μουδανιά Χαλκιδικής 1982 © Αρχείο Δόμνας Σαμίου

Σχόλια Μελών

0 Σχόλια

Κάντε ένα σχόλιο


μέχρι 2000 χαρακτήρες
Κάντε εισαγωγή για να προσθέσετε σχόλιο

Δείτε επίσης

d17_badge
Τραγούδι
Κοράσιν ετραγούδαγε
Της απαρνημένης Κοράσιν ετραγούδαγε σ’ ένα ψηλό παλάτι κι επήρ’ αγέρας τη φωνή στα πέλαγα την πάει. Κι όσα καράβια τ’ άκουσαν όλα πανιά μαϊ...
d27_badge
Τραγούδι
Κοράσιν ετραγούδαγε
Της απαρνημένης Κοράσιν ετραγούδαγε σ’ ένα ψηλό παλάτι κι επήρ’ αγέ- κι επήρ’ αγέρας τη φωνή, κι επήρ’ αγέρας τη φωνή στα πέλαγα, στα πέλαγ...
d27_badge
Τραγούδι
Το τραγούδι του Αϊ-Γιώργη
Θεριό έχουμε στον τόπο μας, σ’ ένα βαθύ πηγάδι ν-ανθρώπους το ταΐζουμε, κάθε πρωί και βράδυ. Μια μέρα αν δεν τον δώσουμε άν...
d17_badge
Τραγούδι
Γιάννη μου το μαντίλι σου
Γιάννη μου το μαντίλι σου τι το ’χεις λερωμένο; βρε Γιάννη, Γιαννάκη μου βρε παλικαράκι μου. Το λέρωσε η ξενιτιά, τα έρημα...
d17_badge
Τραγούδι
Διώχνεις με μάνα, διώχνεις με
Διώχνεις με μάνα, διώχνεις με, στ’ αλήθεια θα πααίνω, μι τα πουλάκια θα διαβώ, κι μι τα χιλιδόνια κι τα πουλιά θα έρχουντι ...
d12_badge
Τραγούδι
Εγώ ’μαι ’νους ψαρά παιδί
Εγώ ’μαι ’νους ψαρά παιδί, έχω και χήρα μάνα χήρα ’ναι και μαντζουράνα που πήγε και με ρόγιασε, με καπάριασε σε μια κυρά μ...
d23_badge
Τραγούδι
Κάτω στο γιαλό
Κάτω στο γιαλό, κάτω στο περιγιάλι, κόρη ν-έ- κόρη ν-έπλενε κόρη ν-έπλενε τ’ αργυροφουστανά τζι. Σαν τ’ απόπλυνε, ήπεσε κα...
d36_badge
Τραγούδι
Ξενιτεμένο μου πουλί
Ξενιτεμένο μου πουλί και παραπονεμένο, μωρέ, ξένε μου, και παραπονεμένο, η ξενιτιά σε χαίρεται και γω ’χω τον καημό σου, μω...
d17_badge
Τραγούδι
Ξενιτεμένο μου πουλί
Ξενιτεμένο μου πουλί και παραπονεμένο, μωρέ ξένε μου και παραπονεμένο η ξενιτιά σε χαίρεται κι εγώ ’χω τον καημό σου, μωρέ ...
d27_badge
Τραγούδι
Πέρασα καλημέρισα
Φωνή απ' το μνήμα Πέρασα καλημέρισα τέσσερα μαύρα μάτια, τέσσερα χείλια, Δάφνη μ’, κόκκινα τέσσερα χείλια κόκκινα κι δυο λιγνά κορμάκια, πέρ...
d27_badge
Τραγούδι
Το γυάλινο πηγάδι
Άιντες κι αμάν αμάν, το μάθατε τι έγινε, το μάθατε τι έγινε στο γυάλινο πηγάδι; Θεριό εφανερώθηκε τον κόσμο για να φάει. Γ...
d05_badge
Τραγούδι
Τρυγόνα
– ν-Αυτού ψηλά που περπατείς, τρυγόνα, τρυγόνα και χαμηλά λογιάζεις,1 τρυγόνα μου γραμμένη μην είδες τον ασίκη2 μου, τρυγόν...
d23_badge
Τραγούδι
Τ’ Αρμένου γιός πινέθηκε
Τ’ Αρμένου γιος πινέθηκε, γαλανά ματάκια μ’ κι έμορφα σ’ ένα, σ’ ένα πασά κι αφέντη, λάλει, λάλει καλό μ’ αηδόνι. – Αφέντη ...