Βρίσκεστε στο: Κεντρική σελίδα Το έργο της Κατάλογος τραγουδιών Ξημέρωσε η ανατολή
Αναγνώριση του ξενιτεμένου
Ακούστε
Στίχοι
Ξημέ- ξημέρωσε η ανατολή και χάραξε η δύση,
παίρνει, παίρνει κι ο νιος το μαύρο του, πάει να τον ποτίσει.
Στο δρό- στο δρόμο οπού πήγαινε Θεόν παρακαλούσε:
– Αχ Θεέ, Θεέ μου να, αχ Θεέ μου να την έβρισκα,
Θεέ μου να την έβρισκα τήν αγαπώ στη βρύση,
να τσ’ έδινα να μου ’πλενε και να μη με γνωρίσει.
Έτσι που παρακάλεσε, έτσι πηγαίν’ τη βρίσκει,
σαράντα τάσια έσυρε, στα μάτια δεν την είδε
κι απάνω στα σαράντα δυο τη βλέπει δακρυσμένη.
– Κόρη μου ποιος σε βούρκωσε και είσαι δακρυσμένη;
– Έχω άντρα στην ξενιτιά τώρα δώδεκα χρόνια
ακόμα δυο τον καρτερώ και τρεις τον απαντέχω.
– Κόρη εγώ ’μαι ο άντρας σου, εγώ ’μαι κι ο καλός σου.
– Αν είσαι συ ο άντρας μου, αν είσαι κι ο καλός μου,
πες μου σημάδια του σπιτιού κι έτσι να σε πιστέψω.
– Έχεις δεντρί στην πόρτα σου και κλήμα στην αυλή σου.
– Περαστικός επέρασες τα είδες και τα ξέρεις.
Αν είσαι ’σύ ο άντρας μου, αν είσαι κι ο καλός μου,
πες μου σημάδια του κορμιού κι έτσι να σε πιστέψω.
– Έχεις ελιά στο πόδι σου κι ελιά στην αμασχάλη,
καταμεσίς στο στήθος σου τ’ άστρι και το φεγγάρι.
– Τότε εσύ ’σαι ο άντρας μου, εσύ ’σαι ο καλός μου.
Πληροφορίες
- Προέλευση: Προποντίδα
- Τόπος: Μουδανιά
- Ταξινόμηση: Παραλογή
- Ρυθμός: 2σημος
- Χορός: Χασάπικος γρήγορος
- Θέμα: Αναγνώριση συζύγων
- Διάρκεια: 04:50
Συντελεστές
- Χορωδία: Χορωδία του Καλλιτεχνικού Συλλόγου Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου
- Πολίτικη λύρα : Σωκράτης Σινόπουλος
- Κανονάκι: Πάνος Δημητρακόπουλος
- Ούτι: Κυριάκος Ταπάκης
- Τουμπελέκι: Βαγγέλης Καρίπης
- Ζίλια: Βαγγέλης Καρίπης
- Πληροφορητής/τρια: Ζωή Λιοντή
Δισκογραφία
Σχόλια
Το τραγούδι αυτό καθώς και το Μια κόρη συναπόβγανε ανήκουν στη μεγάλη και προσφιλή οικογένεια των «αναγνωρίσεων» (βλ. και τραγούδια Πραματευτής κατέβαινε, Τρι άρχοντες καθόντανε, Ένας κοντός κοντούτσικος (Mελί Eρυθραίας), Ένας κοντός κοντούτσικος (Σκιάθος)). Σύζυγος γυρνάει από μακρόχρονη απουσία. Αγνώριστος απ’ τα χρόνια, συναντάει την ανύποπτη γυναίκα του και με διάφορα τεχνάσματα προσπαθεί να βεβαιωθεί για την πίστη και τα αισθήματά της. Ο ίδιος βεβαιώνεται και της αποκαλύπτει την ταυτότητά του, αλλά εκείνη ζητάει σημάδια για να πειστεί, σημάδια απόκρυφα που μόνο εκείνος μπορεί να ξέρει. Ακολουθεί η αναγνώριση και η λύτρωση.
Μεγάλη συζήτηση αναπτύχθηκε ανάμεσα στους μελετητές λόγω της μεγάλης ομοιότητας του τραγουδιού με το επεισόδιο του νόστου του Οδυσσέα και της αναγνώρισης από την Πηνελόπη. Υποστηρίχτηκε μεταξύ άλλων ότι πρόκειται για διάπλαση και διάδοση του ομηρικού επεισοδίου μέσω των πλανόδιων ραψωδών. Ο Ι. Θ. Κακριδής, όμως, πιστεύει ότι το θέμα της αναγνώρισης ανήκει σ’ ένα προομηρικό ποιητικό στρώμα, και ότι τόσο ο Όμηρος όσο και το τραγούδι άντλησαν από αυτή την παγκόσμια λαϊκή προφορική παράδοση. Μιράντα Τερζοπούλου (2008)
Τα Τραγούδια και οι Τόποι τους

Μικρασιατική Προποντίδα - Α' μέρος
Περιήγηση πάνω στον χάρτη των περιοχών του Μαρμαρά, της Αρτάκης και της Πανόρμου, με οδηγό το Αρχείο Δόμνας Σαμίου. Τραγούδια, πληροφορίες, μαρτυρίες και φωτογραφίες από τις 50 πόλεις και χωριά όπου ζούσαν Ρωμιοί έως το 1922. Πατήστε εδώ για την περιήγηση.

Αλώνη, οθ. Αλόνια, Harmanlı Αρμενοχώρι, οθ. Ερμενίκιοϊ, Tatlısu Αρτάκη, Erdek Αρχαία Κύζικος, οθ. Μπαλκίζ, Kyzikos Antik Kenti Αφθόνη (Αφτόνι), Asmalı Αφυσιά (Αφoυσία, Αφισιά, λόγ. Οφιούσα), Avşa και Türkeli Βαθύ, οθ. Φάτια, Turan Βάτ'κα (Βάτικα, Μουσάτσα, Αβάτικα), Misakça Βώρυ, οθ. Βόρια, Poyrazlı Γαλλιμή, οθ. Γκαλιμιόζ και Καλεμί, Çınarlı Γενίκιοϊ, Yeniköy Γεν'τζές (Γετζές, Νεοχώρι), Yenice Γκιονένι (Γκιουνένι), Gönen Γωνιά, οθ. Γκόνια, Ocaklar Διαβατή, οθ. Σαχίν Μπουργκάζ, Çayağzı Δρακούντα, οθ. Ντρακόντα, Doğanlar Ελμπιζλί (Ελπιζλί), οθ. Ελμπιζλίκ, Hafızhüseyinbey Εντιντζίκ (Εδιντζήκι, Αϊντιντζίκι), οθ. Παζάρ, Edincik Καραϊντίν (Καραϊδίν), Karaydın Καστέλλι (Καστέλλιον), οθ. Κεστέλ, Kestanelik Κατάτοπο (Κατάτοπος), οθ. Σεϊτάνκιοϊ, Ormanlı Κιλίκι (Κιλήκι), Killik Κλαζάκι, οθ. Κιλαζάκ και Κιζίλαγατς, Topağaç Κοπάσι (Κοπάση), Kubaş Κοτζαμπουνάρ (Κοτζιά Μπουνάρ, Κοδζά Μπουνάρ), Kocapınar Κουρσουλί (Κουρσουνλί), Kurşunlu Κούταλη, Ekinlik Λαγκάδα, οθ. Κοτζά Μπουργκάζ, Ballıpınar Μαρμαράς, Marmara Μηχανιώνα, οθ. Μουχάνια, Çakılköy Μονὴ Παναγίας Φανερωμένης, Kirazlı Manastırı Μπάλια (Μπάλια, Βάλια, Μπάλια-Καραϊντίν), Balya Μπαλούκεσερ (Μπαλίκεσερ, Μπαλίκεσιρ, Βαλουκεσέριον), Balıkesir Νιχώρι Απάνω (Πάνω Χωριό, Γιαπιτζήδες), Yukarıyapıcıköy Νιχώρι Κάτω (Κάτω Χωριό), Aşağıyapıcıköy Παλάτια, οθ. Μπαλάτ, Saraylar Πάνορμος (Πάντερμο, Μπάνταρμο), Bandırma Πασαλιμάνι, οθ. Πασά Λιμάν, Paşalimanı Πέραμος, οθ. Μπέραμα, Karsiyaka Πραστειό (Προάστειον), οθ. Κιζιλτζίκ κιοϊ, Gündoğdu Ρόδα, οθ. Ρούτια, Narlı Σαρίκιοϊ, Sarıköy Σκαμνιές (Συκαμιές), Dutliman Σκουπιά (Σκοπιά), οθ. Ουσκούμπ, Balıklı Σμαύλο (Σιμαβλό), Gölyaka Σογιούτ (Σουγιούτ), Söğütköy Χαβουτζί (Χαβουτζή), Havutça Χαράκι, οθ. Χερέκ, İlhanköy Χατζηπαγόνκιοϊ (Χατζηπαγώνη), Şevketiye Χουχλιά (αρχ. Κοχλίαι), Tuzla.
Οι πατρίδες δεν είναι «χαμένες» εφόσον υπάρχουν ακόμα άνθρωποι που τις θυμούνται και τις τιμούν
Πληροφορίες καταγραφής
Ηχογραφήθηκε σε στούντιο το, 2006.
Το κατέγραψε η Δόμνα Σαμίου στα Νέα Μουδανιά Χαλκιδικής από την 79χρονη τότε κυρά-Ζωή Λιοντή, με καταγωγή από το Κατιρλί της Νικομήδειας, το 1982.
Σχόλια Μελών
Κάντε ένα σχόλιο
Δείτε επίσης


Τραγούδι
Κοράσιν ετραγούδαγε

Τραγούδι
Κοράσιν ετραγούδαγε


Τραγούδι
Το τραγούδι του Αϊ-Γιώργη

Τραγούδι
Όλα μου τα παράτησα & Τι έχεις Θεωνίτσα

Τραγούδι
Όλα τα κάστρα τα είδα

Τραγούδι
Όσο ’ναι μάκρος του γιαλού

Τραγούδι
Καράβι ένι το σπίτι μου

Τραγούδι
Μαρμαρινός καρσιλαμάς

Τραγούδι
Πέρσι το καλοκαιράκι

Τραγούδι
Πανηγυράκι γίνεται

Τραγούδι
Τ' ορφανέσας το νυφέπαρμαν & Ξένε μ', ξενιτεμένε

Τραγούδι
Της Άρτας το γεφύρι
