• Αυξήστε το μέγεθος της γραμματοσειράς
  • Μειώστε το μέγεθος της γραμματοσειράς
  • Ελληνικά
  • English

Καλλιτεχνικός Σύλλογος Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου

Μενού
  • Η ζωή της
    • Η ζωή της
    • Περιεχόμενα
      • Η ζωή της
      • Βιογραφία
      • Μια ζωή σαν παραμύθι
      • Είπαν για τη Δόμνα και το έργο της
    • richmenu_01
      Μια ζωή σαν παραμύθι
      Άστεγη στα Δεκεμβριανά
      richmenu
      richmenu_02
      Μια ζωή σαν παραμύθι
      Κοντά στον Σίμωνα Καρά
      richmenu
      richmenu_03
      Σωκράτης Σινόπουλος
      Σχέση μαθητείας και αλληλοσεβασμός
      richmenu
  • Το έργο της
    • Το έργο της
    • Περιεχόμενα
      • Το έργο της
      • Δισκογραφία
      • Κατάλογος τραγουδιών
      • Συναυλίες
      • To «Μουσικό Οδοιπορικό»
      • Δημοσιεύματα και συνεντεύξεις
      • Συνεργάτες
      • Το αρχείο της Δόμνας Σαμίου
      • Μουσικές επιλογές
    • richmenu_kalanta
      Μουσικές Επιλογές
      Κάλαντα για μικρούς και μεγάλους
      richmenu
      richmenu_ton_akriton--3
      Νέα Έκδοση
      Των Ακριτών και των Αντρειωμένων
      richmenu
      richmenu_nikos_papavramidis
      Συνεργάτες
      Νίκος Παπαβραμίδης
      richmenu
      pa623_main_nikos_stefanidis--2
      Συνεργάτες
      Νίκος Στεφανίδης (1890-1983)
      richmenu
  • Ο Σύλλογος
    • Ο Σύλλογος
    • Περιεχόμενα
      • Ο Σύλλογος
      • Ποιοί είμαστε
      • Δραστηριότητες
      • Εκδόσεις του Συλλόγου
      • Της Τριανταφυλλιάς τα Φύλλα
        • Της Τριανταφυλλιάς τα Φύλλα
        • 1η συνάντηση νέων συγκροτημάτων παραδοσιακής μουσικής
        • 2η συνάντηση νέων συγκροτημάτων παραδοσιακής μουσικής
        • 3η συνάντηση νέων συγκροτημάτων παραδοσιακής μουσικής
      • Χορηγοί και Δωρητές
      • Σχετικοί σύνδεσμοι
    • t3_press_1x1
      Της Τριανταφυλλιάς τα Φύλλα
      16 & 17 Οκτωβρίου 2021 - Θόλος ΚΠΙΣΝ
      association_richmenu_el_v3
      Δραστηριότητες
      Το αρχείο της Δόμνας Σαμίου
      richmenu richmenu
      richmenu_trian2
      Της Τριανταφυλλιάς τα Φύλλα
      28 & 29 Σεπτεμβρίου 2019 - Ξέφωτο ΚΠΙΣΝ
      richmenu
      trian_main_v1--2
      Της Τριανταφυλλιάς τα Φύλλα
      21 & 22 Οκτωβρίου 2017 MMA
      richmenu
  • Η Xορωδία
    • Η Xορωδία
    • Περιεχόμενα
      • Η Xορωδία
      • Τα μαθήματα
      • Οι δάσκαλοι
      • Τα νέα μας
      • Εγγραφή στα μαθήματα
    • richmenu_choir1
      Η χορωδία
      Έξι κάλαντα από το αρχείο της Δόμνας
      richmenu
      richmenu_choir3
      Η χορωδία
      Η ιστορία της
      richmenu
      richmenu_choir4
      Οι δάσκαλοι
      Κατερίνα Παπαδοπούλου
  • Επικοινωνία
  • Ενημέρωση
    • Ενημέρωση
    • Τα νέα του ΚΣΔΜ Δόμνα Σαμίου
    • Τα νέα της Χορωδίας
Είσοδος Εμφάνιση/Απόκρυψη Φόρμας Αναζήτησης

Βρίσκεστε στο: Κεντρική σελίδα Το έργο της Κατάλογος τραγουδιών Το τραγούδι του Aϊ-Γιώργη

d20_47_main
Ακούστε σε Spotify Ακούστε σε YouTube Music Ακούστε σεiTunes Ακούστε σεAmazon
Το τραγούδι του Aϊ-Γιώργη
d20_47_main
  • Διάδοση στο Facebook
  • Διάδοση στο Twitter
  • Διάδοση στο Google
  • Αποστολή με Email

Χορός του Πάσχα

Ακούστε

Στίχοι

Άγιε μου Γιώργη αφέντη μου και γριβοκαβαλάρη,
αρματωμένος με σπαθί και με χρυσό κοντάρι.
Στη δόξα και στη δύναμη θέλω να σ’ αθιβάλω1
για το θεριό που σκότωσες τον λέων το μεγάλο,
που τό ’χαμε στον τόπο μας, σ’ ένα βαθύ πηγάδι
κι ανθρώπους το ταΐζανε, πάσα πρωί και βράδυ.
Μια μέρα που δεν έδωκαν άνθρωπο να δειπνήσει
σταλιά νερό δεν άφησε τον κόσμο να δροσίσει.
Και ρίχνουνε τα μπουλετιά2 κι όπου έχει τύχη ας πάρει.
Κι απ’ τα πολλά τα μπουλετιά πέφτει η βασιλοπούλα
όπου την είχε η μάνα της μία και μοναχούλα.
Κι ο βασιλιάς σαν τ’ άκουσε έπεσε και λιγώθη
κι όταν τον συνεφέρανε αυτό το λόγο λέγει:
– Όλο το βιο μου πάρτε το και το παιδί μου αφήστε.
Πλήθος λαός μαζεύτηκε κάτω απ’ το παλάτι.
– Ή δώσ’ μας το παιδάκι σου ή παίρνουμε κι εσένα.
Είδε κι απόειδε ο βασιλιάς και βγαίνει και τους λέγει.
– Στολίστε το παιδάκι μου και κάνετέ το νύφη
και δώστε το στο δράκοντα, πεσκέσι να δειπνήσει.
[Στο δρόμο όπου πήγαινε βλέπει ένα καβαλάρη,
βαστά στα χέρια του σπαθί, στη μέση το χατζάρι.
– Εδώ που πας κοπέλα μου, θα ’ρθώ να σε γλιτώσω
κι απ’ τον κακό το θάνατο να σε ξελευθερώσω.
– Λόγια τα λες ξενάκι μου, να με παρηγορήσεις
κι όταν θα έβγει το θεριό, θα φύγεις, θα μ’ αφήσεις.
– Στα γόνατά σου άσε με λίγο ύπνο να πάρω
κι όταν θα έβγει το θεριό, σηκώνομαι επάνω.
Ο ξένος εκοιμήθηκε κι η κόρη χασμουριέται
και το πηγάδι έτρεμε και το θεριό πετιέται.
– Σήκω, σήκω αφέντη μου και το νερό αφρίζει
και το θεριό τα δόντια του καρσί μου ακονίζει.
Τότε ξύπνησε κι ο Γιωργής, σαν παραλογισμένος,
το χατζαράκι άρπαξε πώς ήταν μαθημένος.
Μια χατζαριά του έδωσε καταμεσή στο στόμα
και το θεριό ξαπλώθηκε κάτω στης γης το χώμα.
– Άγιε μου Γιώργη αφέντη μου και γριβοκαβαλάρη,
στην άξια και στη δύναμη ποιος θα σε παραβάλει.
– Και ποια ’σαι ’συ και ξέρεις με και ξέρεις τ’ όνομά μου,
εκτός αν είσαι δαίμονας και στέκεσαι μπροστά μου.
– Εγώ δεν είμαι δαίμονας να στέκομαι μπροστά σου,
παρά όταν κοιμόσουνα ήρθ’ ένα περιστέρι
και βάστα τίμιο σταυρό στο δεξιό του χέρι
και ο σταυρός είχ’ όνομα κι έλεγε Αϊ-Γιώργη.
– Άντε κόρη μ’ στο σπίτι σου, σύρε στα γονικά σου,
πες τους να κάνουν ’κόνισμα, να φτιάξουν εκκλησία,
δεξιά να βάλουν το Χριστό, ζερβά την Παναγία
και στην Αγία Τράπεζα να γράψουν άγιο Γιώργη.
Και στα μαλλιά της έδεσε ολόχρυση κορδέλα
και χάρηκ’ όλος ο ντουνιάς εκείνη την ημέρα.]


1αθιβάλω: αναφέρω, μνημονεύω
2τα μπουλετιά: οι λαχνοί

Πληροφορίες

  • Προέλευση: Σποράδες
  • Τόπος: Σκιάθος
  • Ταξινόμηση: Του Πάσχα, Λατρευτικό, Παραλογή
  • Ρυθμός: 2σημος
  • Χορός: Ιδιοτοπικός χορός
  • Θέμα: Δράκος, νερό, βασιλοπούλα, χτίσιμο εκκλησιάς
  • Διάρκεια: 05:12

Συντελεστές

  • Χορωδία: Χορωδία του Καλλιτεχνικού Συλλόγου Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου
  • Βιολί: Γιώργος Μαρινάκης
  • Λάφτα: Σωκράτης Σινόπουλος
  • Σαντούρι: Κωνσταντία Καπετανοπούλου
  • Λαούτο: Κώστας Φιλιππίδης
  • Πληροφορητής/τρια: Γιάννης Παρίσης

Δισκογραφία

  • Τα Πασχαλιάτικα

Σχόλια

Ο Αϊ-Γιώργης είναι ο πιο τιμημένος άγιος για τους Χριστιανούς της ανατολικής Εκκλησίας. Η απεικόνισή του στην αγιογραφία ως νεαρού έφιππου πολεμιστή συνετέλεσε στη δημιουργία μιας ανάλογης αναπαράστασης στη λαϊκή φαντασία. Έγινε έτσι ο άγιος-μαχητής ενάντια στο κακό και την αδικία, προστάτης κι ελευθερωτής, ήρωας του καλού και της ελπίδας.

Δεν είναι χωρίς σημασία ότι η γιορτή του όχι απλώς εμπλέκεται άλλα ταυτίζεται σχεδόν με το Πάσχα, προσδίδοντας στην πολυσήμαντη ήδη προσωπικότητα του αγίου τις ιδιότητες ενός ήρωα της άνοιξης, που κι αυτός όπως ο αναστημένος Χριστός σηματοδοτεί την αρχή μιας νέας περιόδου, της εποχής της καλοκαιρίας. Εποχή έναρξης γεωργικών εργασιών, ποιμενικών μετακινήσεων, αγροτικών επαγγελματικών συμφωνιών, ήταν φυσικό να αναδείξει τον εορτάζοντα άγιο ως τον κατεξοχήν προστάτη των αγροτοκτηνοτροφικών πληθυσμών στον ευρύτερο χώρο της Εγγύς Ανατολής, όπου γιορτάζεται με τάματα και επισκέψεις στους εξοχικούς ιερούς τόπους, ζωοθυσίες, γλέντι, κούνιες.

Τον άγιο Γεώργιο, ή σωστότερα έναν αντίστοιχο άγιο, τιμούν έντονα και οι μουσουλμάνοι, είτε συμμετέχοντας στον χριστιανικό πασχαλινό εορτασμό είτε κατά τη δική τους ιδιαίτερη γιορτή, το Ηidirellez - στις 6 Μαΐου με το παλιό ημερολόγιο. Η ημέρα αυτή αποτελεί την απαρχή και του δικού τους εορτολογικού κύκλου και γιορτάζεται με αντίστοιχο τρόπο.

d20_47_2
Ο Άγιος Γεώργιος

Φορητή εικόνα, έργο του ζωγράφου Αγγέλου. Δεύτερο τέταρτο 15ου αι. Μουσείο Μπενάκη, αρ. μητ. 28129.

© Μουσείο Μπενάκη

Το φαινόμενο της ιδιαίτερα έντονης λατρείας του συγκεκριμένου αγίου στα Βαλκάνια και την Εγγύς Ανατολή αποδίδουν οι μελετητές στη δυνατή επιρροή τοπικών προχριστιανικών και προϊσλαμικών θεοτήτων, όπως ο Θράκας ιππέας, ή οι καβαλάρηδες θεοί της Περσίας. Ανεξάρτητα όμως από τις οποιεσδήποτε ταυτίσεις, οι γιορτές αυτές με τα κοινά χαρακτηριστικά πιστεύεται πως παραπέμπουν και πάλι στις προχριστιανικές ανοιξιάτικες τελετές, που σκοπό είχαν να υποβοηθήσουν και να γιορτάσουν τη βλάστηση και την καρποφορία. Μιράντα Τερζοπούλου (1998)


d20_47_3
Ο Άγιος Γεώργιος

Ασημένια επένδυση εικόνας τέμπλου με παράσταση του αγίου Γεωργίου δρακοντοκτόνου και χρονολογημένη επιγραφή του 1800, που μνημονεύει ως τεχνίτη της κάποιον «ευτελή Γεωργάκη», από την Καισάρεια της Καππαδοκίας. Μουσείο Μπενάκη, αρ. μητ. 34585

© Μουσείο Μπενάκη

Το Τραγούδι του Αϊ-Γιώργη είναι ένα ειδικό πασχαλινό τραγούδι που χορεύεται στη Σκιάθο στα βήματα του χορού «Καμάρα» μόνο από τις γυναίκες, στην αρχή των πάνδημων κοινοτικών γλεντιών, από τη Δεύτερη Ανάσταση μέχρι και την Τρίτη του Πάσχα. Όταν η γιορτή του αγίου Γεωργίου προηγείται ή έπεται της Λαμπρής, το ομώνυμο τραγούδι χορεύεται και πάλι από τις γυναίκες ανήμερα, στο προαύλιο της εκκλησίας του.

Το μακροσκελές αυτό λόγιας προέλευσης στιχούργημα, σε δεκαπεντασύλλαβο ομοιοκατάληκτο στίχο, λαοφιλές και πολύ διαδεδομένο, τραγουδιέται στο χορό ή σε αγερμό ή και απλώς απαγγέλλεται την ημέρα της γιορτής του αγίου. Σε μεγάλη αντιστοιχία με το συναξάρι ως προς την υπόθεση, και με την εικονογραφία ως προς την περιγραφή του έφιππου αρματωμένου ήρωα, το τραγούδι αφηγείται το μυθικό επεισόδιο της δρακοντοκτονίας και τη διάσωση της βασιλοπούλας από τον άγιο.

Ο Ν. Γ. Πολίτης υποστήριξε ότι τόσο το τραγούδι όσο και το συναξάρι απηχούν λαϊκές παραδόσεις για δρακοντοκτόνους ήρωες, στον πυρήνα των οποίων μάλιστα, κατά τη γνώμη του, υπολανθάνει ο αρχαίος μύθος του Περσέα και της Ανδρομέδας όπως διασώθηκε στην περιοχή της Καππαδοκίας, την οποία και θεωρεί κοιτίδα του τραγουδιού. Ο μύθος της δρακοντοκτονίας έχει εμπλεχθεί στους βίους πολλών αγίων, ίσως γιατί η αλληγορική έννοια που προσδίδεται στο δράκο ως διάβολο, τον οποίο η δύναμη της πίστης καθυποτάσσει, συμπλήρωνε σωστά τη γοητεία που ούτως ή άλλως ασκούσαν στις λαϊκές ψυχές των νεοπροσύλητων οι παλικαρίσιες μορφές των νεαρών καβαλάρηδων μαχητών του χριστιανισμού. Μιράντα Τερζοπούλου, Ζωή Μάργαρη (1998)

Πληροφορίες καταγραφής

Ηχογραφήθηκε σε στούντιο, το 1997.

Η Δόμνα Σαμίου το κατέγραψε αρχικά στη Σκιάθο το 1975, όπου το τραγούδησε μια μεγάλη γυναίκα.

Το τραγούδι του Αϊ-Γιώργη
Μια μεγάλη γυναίκα. Σκιάθος 1975 © Αρχείο Δόμνας Σαμίου

Και, στην ίδια καταγραφή, η Μαρία Γιώτη, 87 ετών, απαγγέλει τους στίχους του τραγουδιού.

Το τραγούδι του Αϊ-Γιώργη
Μαρία Γιώτη. Σκιάθος,1975 © Αρχείο Δόμνας Σαμίου

Στο αρχείο του Συλλόγου υπάρχει και μια νεώτερη καταγραφή που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, τον Ιούλιο του 1997, όταν η Δόμνα Σαμίου επισκέφθηκε τον Σκιαθίτη Γιάννη Παρίση στην κλινική «Αθήναιον» όπου νοσηλευόταν.

Το τραγούδι του Αϊ-Γιώργη
Γιάννης Παρίσης. Αθήνα 1997 © Αρχείο Δόμνας Σαμίου

Πολυμέσα

Εικόνες

d20_47_to_tragoudi_tou_ai_giorgi
Χορός της Καμάρας

Σκιάθος, δεκαετία ’50.

φωτ. Γιάννης Γαρυφάλλου

Σχόλια Μελών

0 Σχόλια

Κάντε ένα σχόλιο


μέχρι 2000 χαρακτήρες
Κάντε εισαγωγή για να προσθέσετε σχόλιο

Δείτε επίσης

d20_badge
Δίσκος
Τα Πασχαλιάτικα
CD
d27_badge
Τραγούδι
Της Άρτας το γεφύρι
Κάτω στην άκρη του γιαλού Κάτω στην ά- κάτω στην ά- κάτω στην άκρη του γιαλού στην τέλειωση του κόσμου, στην τέλειωση του κόσμου, εκεί γεφύ- ν-εκεί γ...
d27_badge
Τραγούδι
Το τραγούδι του Αϊ-Γιώργη
Θεριό έχουμε στον τόπο μας, σ’ ένα βαθύ πηγάδι ν-ανθρώπους το ταΐζουμε, κάθε πρωί και βράδυ. Μια μέρα αν δεν τον δώσουμε άν...
d20_47_badge
Το τραγούδι του Αϊ-Γιώργη
Ο Αϊ-Γιώργης, ο πιο τιμημένος άγιος της ανατολικής Εκκλησίας είναι ο άγιος-μαχητής ενάντια στο κακό και την αδικία, προστάτης...
d20_badge
Τραγούδι
Όλοι πάνε στην εκκλησά
Όλοι πάνε, για το Χριστό, όλοι πάνε στην εκκλησά για το Χριστόν Ανέστη και στον καλό το Λόγο. Και μένα στέλνουν στο γιαλό κ...
x004_badge
Τραγούδι
Αγιώρ' Αγιώρ' αφέντη μου
Αγιώρ’ Αγιώρ’ αφέντη μου κι αφέντη καβαλάρη Αρματωμένε με σπαθί και με χρυσό κοντάρι Άγγελος είσαι στη θωριά, κι άγιος στη ...
d12_badge
Τραγούδι
Βλέπω καράβια κι έρχονται
Bλέπω καράβια κι έρχονται, ωραία που μου φαίνονται καραβάκια π’ αρμενίζουν την καρδούλα μου ραγίζουν. To ’να αρμενίζει με ...
d20_badge
Τραγούδι
Γιε μου γιατί δε λούζεσαι
Του κριματισμένου – Γιε μου γιατί δε λούζεσαι, παιδί μου δεν αλλάζεις παιδί μου δεν αλλάζεις είναι παιδί μου Πασχαλιά, να πας να μεταλάβεις ...
d20_badge
Τραγούδι
Μαρία πάει για πασχαλιές
Μαρία πάει για πασχαλιές, λάλησ’ αηδόνι μ’ λάλησι πασχαλίτσις να μαζέψει, μες στ’ αμπέλια στα χουράφια. Μαζώνουντας τις πασ...
d27_badge
Τραγούδι
Μια Πασχαλιά, μια Κυριακή
Του κριματισμένου Μια Πασχαλιά, μια Πασχαλιά, μια Πασχαλιά, μια Κυριακή κι μια ’πίσημη ημέρα, πουλάκι μου, κι μια ’πίσημη ημέρα, πουλάκι μ’ ι...
d20_badge
Τραγούδι
Πάλι ν-εβγήκαν στο χορό
Πάλι ν-εβγήκαν στο χορό τέσσερα μαύρα μάτια που σαϊτεύουν τις καρδιές, τις κάνουνε κομμάτια. Ένα τραγούδι θα σου ’πω, πουλί...
d20_badge
Τραγούδι
Πασχαλιάτικα δίστιχα
Έρθεν οφέτος η Λαμπρή, τον κουκαράν1 εβγάλτεν φετιζνόν κόκκινον ωβόν,2 ξαν’ σην εικόναν βάλτεν Την Λαμπρήν χρόνια πολλά τρ...
d20_badge
Τραγούδι
Σήμερα Xριστός Aνέστη
Σήμερα μαύρα μου μάτια, σήμερα Χριστός Ανέστη σήμερα Χριστός Ανέστη και στους ουρανούς ευρέθη. Σήμερα μαύρα μου μάτια, σήμε...
d20_badge
Τραγούδι
Σήμερα Γιώργη μ’ Πασχαλιά
Σήμερα Γιώργη μ’ Πασχαλιά, Γιωργάκη μ’, Γιωργάκη μ’ σήμερα πανηγύρι, Γιωργάκη μ’ και λεβέντη μ’. Σήμερ’ αλλάζουν τα παιδιά ...
d20_badge
Τραγούδι
Τώρα είν’ ο Μάης κι η άνοιξη
Η λαφίνα Τώρα, μαρή, τώρα, τώρα είν’ ο Μάης κι η άνοιξη τώρα είν’ ο Μάης κι η άνοιξη, τώρα είν’ το καλοκαίρι τώρα είν’ το καλοκαίρι ...
  • Κεντρική σελίδα
  • Όροι χρήσης
  • Επικοινωνία
  • Δομή ιστοχώρου
Ακολουθήστε μας
  • Facebook
  • YouTube
Εγγραφή στο Newsletter
Αρχή
© 2010-2014 Καλλιτεχνικός Σύλλογος Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου
Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος
Powered by TOOLIP Web Content Management Σχεδίαση και Ανάπτυξη από την EWORX S.A.