• Αυξήστε το μέγεθος της γραμματοσειράς
  • Μειώστε το μέγεθος της γραμματοσειράς
  • Ελληνικά
  • English

Καλλιτεχνικός Σύλλογος Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου

Μενού
  • Η ζωή της
    • Η ζωή της
    • Περιεχόμενα
      • Η ζωή της
      • Βιογραφία
      • Μια ζωή σαν παραμύθι
      • Είπαν για τη Δόμνα και το έργο της
    • richmenu_01
      Μια ζωή σαν παραμύθι
      Άστεγη στα Δεκεμβριανά
      richmenu
      richmenu_02
      Μια ζωή σαν παραμύθι
      Κοντά στον Σίμωνα Καρά
      richmenu
      richmenu_03
      Σωκράτης Σινόπουλος
      Σχέση μαθητείας και αλληλοσεβασμός
      richmenu
  • Το έργο της
    • Το έργο της
    • Περιεχόμενα
      • Το έργο της
      • Δισκογραφία
      • Κατάλογος τραγουδιών
      • Συναυλίες
      • To «Μουσικό Οδοιπορικό»
      • Δημοσιεύματα και συνεντεύξεις
      • Συνεργάτες
      • Το αρχείο της Δόμνας Σαμίου
      • Μουσικές επιλογές
    • richmenu_kalanta
      Μουσικές Επιλογές
      Κάλαντα για μικρούς και μεγάλους
      richmenu
      richmenu_ton_akriton--3
      Νέα Έκδοση
      Των Ακριτών και των Αντρειωμένων
      richmenu
      richmenu_nikos_papavramidis
      Συνεργάτες
      Νίκος Παπαβραμίδης
      richmenu
      pa623_main_nikos_stefanidis--2
      Συνεργάτες
      Νίκος Στεφανίδης (1890-1983)
      richmenu
  • Ο Σύλλογος
    • Ο Σύλλογος
    • Περιεχόμενα
      • Ο Σύλλογος
      • Ποιοί είμαστε
      • Δραστηριότητες
      • Εκδόσεις του Συλλόγου
      • Της Τριανταφυλλιάς τα Φύλλα
        • Της Τριανταφυλλιάς τα Φύλλα
        • 1η συνάντηση νέων συγκροτημάτων παραδοσιακής μουσικής
        • 2η συνάντηση νέων συγκροτημάτων παραδοσιακής μουσικής
        • 3η συνάντηση νέων συγκροτημάτων παραδοσιακής μουσικής
      • Χορηγοί και Δωρητές
      • Σχετικοί σύνδεσμοι
    • t4_richmenu
      Της Τριανταφυλλιάς τα Φύλλα
      Πρόσκληση
      Πρόσκληση
      t3_press_1x1
      Της Τριανταφυλλιάς τα Φύλλα
      16 & 17 Οκτωβρίου 2021 - Θόλος ΚΠΙΣΝ
      richmenu_trian2
      Της Τριανταφυλλιάς τα Φύλλα
      28 & 29 Σεπτεμβρίου 2019 - Ξέφωτο ΚΠΙΣΝ
      richmenu
      trian_main_v1--2
      Της Τριανταφυλλιάς τα Φύλλα
      21 & 22 Οκτωβρίου 2017 MMA
      richmenu
  • Η Xορωδία
    • Η Xορωδία
    • Περιεχόμενα
      • Η Xορωδία
      • Τα μαθήματα
      • Οι δάσκαλοι
      • Τα νέα μας
      • Εγγραφή στα μαθήματα
    • richmenu_choir1
      Η χορωδία
      Έξι κάλαντα από το αρχείο της Δόμνας
      richmenu
      richmenu_choir3
      Η χορωδία
      Η ιστορία της
      richmenu
      richmenu_choir4
      Οι δάσκαλοι
      Κατερίνα Παπαδοπούλου
  • Επικοινωνία
  • Ενημέρωση
    • Ενημέρωση
    • Τα νέα του ΚΣΔΜ Δόμνα Σαμίου
    • Τα νέα της Χορωδίας
Είσοδος Εμφάνιση/Απόκρυψη Φόρμας Αναζήτησης

Βρίσκεστε στο: Κεντρική σελίδα Το έργο της Κατάλογος τραγουδιών Ο Διγενής ψυχομαχάει

d32_cover--3
Ακούστε σε Spotify Ακούστε σε YouTube Music Ακούστε σεiTunes Ακούστε σεAmazon
Ο Διγενής ψυχομαχάει
d32_cover--3
  • Διάδοση στο Facebook
  • Διάδοση στο Twitter
  • Διάδοση στο Google
  • Αποστολή με Email

Ο θάνατος του Διγενή

Ακούστε

Στίχοι

Ο Διγενής, ντιλμπέρι μ' ιμάν1, ο Διγενής ψυχομαχάει,
μαύρα μου μάτια, και τα βουνά τρομάζουν,
μαύρα είν' τα μάτια, και τα βουνά τρομάζουν.
Όσοι άρχοντες, ντιλμπέρι μ' ιμάν, όσοι άρχοντες κι αν τ' άκουσαν,
μαύρα μου μάτια, παίρνουν δρόμο και πάνε,
μαύρα είν' τα μάτια, παίρνουν δρόμο και πάνε

με μήλα, με δαμάσκηνα, με δροσερό σταφύλι.
Κι ο Διγενής ελάλησε και στην καλή του λέει.
- Στρώσε καλή μου τα χαλιά να κάτσουν οι αρχοντάδες
και βγάλε και γλυκό κρασί και κέρασε τους φίλους.
- Δεν ήρθαμε για φάει, για πιει, να φάμε και να πιούμε,
μόν' ήρθαμε για την καλή σ', για τ'ν αρραβωνιαστ'κιά σου.
- Αν ήρθατε για την καλή μ', για τ'ν αρραβωνιαστ'κιά μου,
άιντε για να πααίνετε, να πάτε στο καλό σας.


1Στερεότυπο τσάκισμα άσχετο, όπως συμβαίνει συνήθως, με το περιεχόμενο του τραγουδιού, αλλά προφανώς συνδεόμενο με κάποιο γενικότερο πλαίσιο ακρόασης. Αντιστοιχεί στο «κούκλα μου, ομορφιά μου, λεβέντη μου», από το τουρκ. dilber = όμορφος -η, γόης -ησσα.

Πληροφορίες

  • Προέλευση: Θράκη
  • Ταξινόμηση: Ακριτικό
  • Ρυθμός: 4σημος
  • Χορός: Συρτός
  • Διάρκεια: 04:58

Συντελεστές

  • Τραγούδι: Κατερίνα Παπαδοπούλου
  • Χορωδία: Χορωδία του Καλλιτεχνικού Συλλόγου Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου
  • Κλαρίνο: Θοδωρής Γεωργόπουλος
  • Βιολί: Νίκος Οικονομίδης
  • Κανονάκι: Πάνος Δημητρακόπουλος
  • Λάφτα: Σωκράτης Σινόπουλος
  • Λαούτο: Κώστας Φιλιππίδης
  • Τουμπελέκι: Ανδρέας Παππάς

Δισκογραφία

  • Των Ακριτών και των Αντρειωμένων

Σχόλια

Τραγούδια για το θάνατο των Αντρειωμένων

Από τα τραγούδια του «κύκλου του Διγενή», τα πιο γνωστά και διαδεδομένα, και ανάμεσά τους τα ελάχιστα που αναγνωρίζονται πια από τους μελετητές ως ακριτικά, είναι εκείνα που αναφέρονται στο θάνατο του αήττητου ηρώα. Βλ. τραγούδια Ο Κωσταντής κι ο Κωσταντάς, Ο Χάροντας και οι αντρειωμένοι, Οψές επέρνου ποταμούς. Ακρίτας πάει και σο κυνήγ', Ο Χάρος μαύρα φόρησεν, Ο Διγενής ψυχομαχάει. 

Για τη λαϊκή φαντασία είναι αδιανόητο ένας τέτοιος ήρωας να υποταχτεί στην κοινή μοίρα των κοινών ανθρώπων και να αφεθεί να πεθάνει. Πράγματι η ηρωική νοοτροπία και ιδιοσυγκρασία δεν χαρακτηρίζεται από φιλοσοφικό στοχασμό. Έρμαιο των παρορμήσεων και της δύναμής του, ο ήρωας για άλλη μια φορά θα προκληθεί και θα προκαλέσει τον αντίπαλο κι ας είναι ο ίδιος ο Χάρος, για ακόμη μια φορά στη σειρά των αναρίθμητων κατορθωμάτων του θα παλέψει μαζί του, απλώς τη φορά αυτή θα νικηθεί.

Το θέμα του θανάτου του Διγενή προέρχεται από το παλιότερο πλούσιο προφορικό αφηγηματικό υλικό που αναφερόταν στην προσωπικότητα, τη ζωή και τα κατορθώματα των λαοφιλών ακριτών ηρώων. Ωστόσο, το γεγονός ότι η πάλη με το Χάρο απουσιάζει από τις παραλλαγές του έπους του Διγενή οδήγησε αρκετούς παλαιούς μελετητές στο συμπέρασμα ότι το θέμα ήταν άγνωστο στη μεσαιωνική λαϊκή σκέψη και επίσης στάθηκε ως επιχείρημα στους υποστηρικτές της άποψης ότι το γραπτό έπος είναι προγενέστερο των τραγουδιών.

Ο παλαιότερος και πλουσιότερος τύπος τραγουδιού, εκείνος που κατά τον Νικόλαο Πολίτη αποτελεί ανακεφαλαίωση των άθλων του ακρίτη Διγενή και που έχει και την πιο στενή συνάφεια με το γραπτό έπος, αντιπροσωπεύεται στη συγκεκριμένη ενότητα από την κυπριακή παραλλαγή (βλ. τραγ. Ο Χάρος μαύρα φόρησεν).

Από τα υπόλοιπα τραγούδια που περιλάβαμε στην ενότητα αυτή μερικά συνδέονται χαλαρά με τις παραδόσεις για το θάνατο του Διγενή ή ακόμη και με τον επικό κύκλο γενικότερα (βλ. τραγ. Ο Κωσταντής κι ο Κωσταντάς), περιέχουν όμως ονόματα και κάποιους στίχους αλλά και έννοιες που σχετίζονται με τα ακριτικά, και εκτός από την κεντρική ιδέα του θανάτου αναφέρονται και σε άλλα θέματα της καθημερινής αγροτικής, οικογενειακής, ερωτικής ζωής του ηρώα. Μιράντα Τερζοπούλου (2017)

Πληροφορίες καταγραφής

Ηχογραφήθηκε σε στούντιο, στις 26/10/2004.

Σχόλια Μελών

0 Σχόλια

Κάντε ένα σχόλιο


μέχρι 2000 χαρακτήρες
Κάντε εισαγωγή για να προσθέσετε σχόλιο

Δείτε επίσης

d32_badge--3
Τραγούδι
Ένας άγουρος
Στρατιώτης και δεντρί Ν-ένας άγουρος κι εν' άξιον παλικάρι κάστρα γύ- κάστρα γύριβι, Ρωμιοπού- Ρωμιοπούλα μου. Κάστρα κι αν δε βρει, χουριά να πά...
d13_badge
Τραγούδι
Ένας άγουρος κι ένας καλός στρατιώτης
Στρατιώτης και δεντρί Ένας άγουρος κι ένας καλός στρατιώτης κάστρο γύ- κάστρο γύρευε, ρωμιοπού- ρωμιοπούλα μου κάστρο γύρευε, χωριό να πάει να με...
d32_badge--3
Τραγούδι
Μοναχογιός ο Κωσταντής
Μοναχογιός ο Κωσταντής, μικρός και χαϊδεμένος, έναν τον έχει η μάνα του, έναν και κανακάρη. Τον έλουζε, τον χτένιζε και στο...
d13_badge
Τραγούδι
Ο Διγενής ψυχομαχάει
Ο θάνατος του Διγενή Κι ο Διγενής, ντιλμπέριμ ιμάν, κι ο Διγενής ψυχομαχάει τα δυο μου μάτια, κι ο Διγενής πιθαίνει μαύρα είν’ τα μάτια, κι ο Δι...
d26_26_badge
Τραγούδι
Δώδεκα ευζωνάκια
Δώδεκα ευζωνάκια τ’ αποφασίσανε στον πόλεμο να πάνε, Παναγιά μου, να πολεμήσουνε. Στο δρόμο που πηγαίνουν, στη μαύρη θάλασσ...
d21_badge
Τραγούδι
Ζωναράδικο - Δω στα λιανοχορταρούδια
Τα παιδιά με τα μαλλιά και με τα μαύρα ρούχα φέρνουνε μηνύματα για μιαν αγάπη που ’χα και στις φλέβες μου βαθιά, μαύρη θάλα...
d26_27_badge
Τραγούδι
Θ’ ανέβω σε ψηλό βουνό
Παίρνω το χρυσοσκέπαρο και τ’ αργυρόν πριόνι, και τ’ αργυρόν πριόνι ν’ ανέβω σε ψηλό βουνό και σ’ έμορφο βαλκάνι1, και σ’ έμ...
d25_05_badge
Τραγούδι
Καλογριά μαγέρευε
Καλογριά μαγέ- μαγέρευε ψαράκια στο τηγάνι και μια φωνή, ψιλή- ψιλή φωνή, απάνωθε της λέγει. «Πάψε γριά το μαγερειό κι η Πό...
d20_badge
Τραγούδι
Μαρία πάει για πασχαλιές
Μαρία πάει για πασχαλιές, λάλησ’ αηδόνι μ’ λάλησι πασχαλίτσις να μαζέψει, μες στ’ αμπέλια στα χουράφια. Μαζώνουντας τις πασ...
d27_badge
Τραγούδι
Μια Πασχαλιά, μια Κυριακή
Του κριματισμένου Μια Πασχαλιά, μια Πασχαλιά, μια Πασχαλιά, μια Κυριακή κι μια ’πίσημη ημέρα, πουλάκι μου, κι μια ’πίσημη ημέρα, πουλάκι μ’ ι...
d27_badge
Τραγούδι
Στην Πόλη ήμουν κι έμαθα
Στην Πόλη ήμουν κι έμαθα παντρεύουνταν καλούδα μ’, παντρεύουνταν, αρρεβωνιάζουνταν κι άλλον καλό πως παίρνει. Παίρνω κ’ ιγώ...
d18_badge
Τραγούδι
Τι να κάνω ο έρημος
Τι να κάνω ο έρημος τη γυναίκα που ’χω. Το Γενάρ’ και το Φλεβάρ’ με προβοδάει στο θέρο, θέριζα, αλώνιζα, όλο βροχές και χιό...
d20_badge
Τραγούδι
Το μοιρολόι της Παναγιάς (Θράκη)
... Σήμερα μαύρος ουρανός, σήμερα μαύρη μέρα σήμερα όλοι θλίβονται και τα βουνά λυπιούνται σήμερα βάλανε βουλή οι άνομοι Ε...
d20_badge
Τραγούδι
Τώρα τις Πασχαλιόημιρις
Τώρα τις Πασχαλιό-νο-ημιρις, δεντρουλάκι μου, δεντρουλάκι μου νερ, π’ όλα, νερ, π’ όλα τρανές γιουρτάδις σεις ξανθιές, σεις...
  • Κεντρική σελίδα
  • Όροι χρήσης
  • Επικοινωνία
  • Δομή ιστοχώρου
Ακολουθήστε μας
  • Facebook
  • YouTube
Εγγραφή στο Newsletter
Αρχή
© 2010-2014 Καλλιτεχνικός Σύλλογος Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου
Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος
Powered by TOOLIP Web Content Management Σχεδίαση και Ανάπτυξη από την EWORX S.A.