Καλλιτεχνικός Σύλλογος Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου

Οι αρχέγονες παγανιστικές δοξασίες πίστευαν πως οι δαιμονικές δυνάμεις που κατοικούν και κυβερνούν τη μάνα- φύση, για να ευλογήσουν κάθε ανθρώπινη επέμβαση πάνω της ζητούν κάποιο αντίτιμο. Κατά συνέπεια για να στερεωθεί ένα μεγάλο οικοδόμημα, τα στοιχειά πρέπει πρώτα να εξευμενιστούν με μιαν ανάλογα μεγάλη προσφορά αιματηρή, μιαν ανθρωποθυσία. Η ψυχή του θύματος τότε δαιμονοποιείται, αποκτά δύναμη ακατανίκητη, γίνεται κι εκείνη «στοιχειό», που θα προστατεύει για πάντα το κτίσμα από κάθε φυσική ή υπερφυσική απειλή.

Οι προφορικοί θρύλοι διέσωσαν μέσα στους αιώνες τη λησμονημένη ανάμνηση τελετουργικών ανθρωποθυσιών που ως λατρευτική πρακτική ήταν γνωστές σε όλους τους πολιτισμούς. Στον ευρωπαϊκό χώρο, από τους άπειρους περί ανθρωποθυσιών θρύλους και παραδόσεις, ποιητική μορφή παίρνει μόνο ο μακάβριος μύθος της «στοίχειωσης», δηλαδή της εντείχισης νεαρής γυναίκας, κατά την απαίτηση του στοιχειού, για τη στερέωση μιας μεγάλης γέφυρας. Η αφηγηματική αυτή μπαλάντα είναι πλατιά διαδεδομένη στους λαούς της νοτιοανατολικής Ευρώπης, στην Ουγγαρία και σε όλα τα Βαλκάνια. Στην Ελλάδα, τα νησιά, την Κύπρο και τη Μικρασία είναι πασίγνωστη ως το τραγούδι του Γεφυριού της Άρτας, μια που το χτίσιμο του συγκεκριμένου γεφυριού αναφέρεται στις περισσότερες παραλλαγές.

Παρά τον παραμυθιακό χαρακτήρα της μπαλάντας, ο αποτρόπαιος φόνος θα ήταν δύσκολα αποδεκτός αν το τραγούδι δεν απηχούσε την ιερότητα που είχε κάποτε μια τέτοια θυσία. Ένδειξη ίσως της διαισθητικής αυτής μνήμης είναι ότι και σήμερα ακόμη χορεύεται ιεροτελεστικά, χωρίς όργανα, στον μεγάλο νεκρολατρικό χορό του Πάσχα, κατατάσσοντας τη γυναίκα του πρωτομάστορα στη χορεία των ανώνυμων εμβληματικών νεκρών που τιμώνται την άνοιξη. Μιράντα Τερζοπούλου (2008)

Ιδιοτοπικός χορός που χορεύεται στα βήματα του χορού «Καμάρα».

Δείτε το τραγούδι σε άλλη εκτέλεση με ομάδα από τη Σκιάθο

Το τραγούδι κατέγραψε η Δόμνα Σαμίου στη Σκιάθο, το 1975.