(απόσπασμα)
Μετά Τα τραγούδια του τόπου μου, ένας ακόμα μακράς διαρκείας δίσκος με τη Δόμνα Σαμίου, κυκλοφόρησε. Πρόκειται για μια συλλογή με αντιπροσωπευτικά τραγούδια διαφόρων περιοχών, δοσμένα όσο γίνεται πιο πιστά, απ' αύτη τη γυναίκα, που έχει βάλει σαν σκοπό της ζωής της τη διάσωση και τη διάδοση της δημοτικής μας μουσικής. Χασάπικα, πολιτικά και της Σάμου, συρτό από τη Ρούμελη και την Ήπειρο, μπαϊντούσκα Θράκης, καγκελευτός χορός Μακεδονίας, ομάλ Πόντου, σκοποί από την Κρήτη και κομμάτια ορχηστρικά, συνθέτουν αυτόν το δίσκο, που κυκλοφορεί κάτω από τον τίτλο Έχε γεια Παναγιά.
Στο Γαλατά ψιλή βροχή και στα Ταταύλα
μπόρα βασίλισσα των κοριτσιών είναι η μαυροφόρα.
Έχε γειά Παναγιά τα μιλήσαμε
όνειρο ήτανε τα λησμονήσαμε.
Στο Γαλατά θα πιω κρασί, στο Πέρα θα μεθύσω
και μέσ' απ' το Γεντί Κουλέ κοπέλα θ' άγαπήσω.
Έχε γεια Παναγιά τα μιλήσαμε
όνειρο ήτανε τα λησμονήσαμε.
Γεντί Κουλέ και Θαραπιά, Ταταύλα και Νιχώρι
αυτά τα τέσσερα χωριά μορφαίνουνε την Πόλη.
'Εχε γεια Παναγιά τα μιλήσαμε
όνειρο ήτανε τα λησμονήσαμε.
«Ό δίσκος αυτός είναι ακόμα μια προσπάθειά μου για τη διάδοση της μουσικής μας, μας λέει η Δόμνα Σαμίου. 'Οπως έχω πει κι άλλες φορές, οι προσπάθειές μου αποβλέπουν στη διάσωση, μέσω της συλλογής, και, κυρίως, στη διάδοση, η όποια γίνεται με τρεις τρόπους: Την έκδοση των δίσκων, την παρουσίαση μιας όσο το δυνατόν πιο γνήσιας δουλειάς, όσον αφορά το στίχο, τη μουσική και την εκτέλεση και τη ζωντανή παρουσίαση της μουσικής αυτής μπροστά σε κοινό».
Με ευλάβεια στέκεται ή Δόμνα Σαμίου μπροστά στη δημοτική μας μουσική. Στο δίσκο της αυτόν, αυθεντικοί μουσικοί παίζουν τα διάφορα όργανα [...].
Όπως γράφει, προλογίζοντας το δίσκο, ο Μάρκος Δραγούμης, το LP αυτό «συγκεντρώνει μερικούς από τους ωραιότερους μελωδικούς θησαυρούς της δημοτικής μας μουσικής, στην εκτέλεση των όποιων συμμετέχουν άξιοι και εμπνευσμένοι τραγουδιστές και οργανοπαίκτες, που έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στη διατήρηση και διάδοση της καλής δημοτικής μας μουσικής. Και μας προσφέρει επίσης την ευκαιρία, ν' απολαύσουμε τα ηχοχρώματα, όχι μόνο των συνηθισμένων δημοτικολαϊκών μας οργάνων, αλλά και μερικών άλλων με πιο ‛εξωτικό' ήχο».
Μιλώντας γενικότερα για τη δουλειά και τις προσπάθειές της, η Δόμνα Σαμίου μας είπε: Το θέμα της συλλογής των τραγουδιών, είναι μεγάλο για μένα, κυρίως για το λόγο, ότι το αντιμετωπίζω μόνη μου -εννοώ χωρίς την παραμικρή βοήθεια από κανέναν. Αυτό γίνεται όλο και πιο δύσκολο, γιατί, σιγά-σιγά, φεύγουν οι παλιοί άνθρωποι, που είναι, θα έλεγα, οι «ζωντανές πηγές» αυτής της μουσικής. Υπάρχουν μερικοί, που λένε, ότι εμπορεύομαι το δημοτικό «είδος» κι αυτό με πικραίνει αφάνταστα. ΤΙ εμπορεύομαι; Ό,τι κερδίζω από τις εμφανίσεις μου και τους δίσκους, το διαθέτω στην ίδια τη δουλειά.
Πώς βλέπετε, κυρία Σαμίου, τη στροφή πολλών νέων ανθρώπων στη δημοτική μας μουσική;
Αναρωτιέμαι, πολλές φορές, κατά πόσο έκανα καλό ή κακό, βγάζοντας στην επιφάνεια τη δημοτική μας μουσική. Γιατί οι περισσότεροι απ' τους ανθρώπους που ασχολούνται μαζί της τώρα, την εκμεταλλεύονται! Το δημοτικό μας τραγούδι δεν δέχεται κανενός είδους διασκευή, κι έξ άλλου, δεν μπορεί να το αποδώσει οποιαδήποτε φωνή.
Στο μέλλον, ίσως τα πράγματα γίνουν καλύτερα...
Δεν το νομίζω! Πιστεύω, ότι μετά από δέκα, είκοσι χρόνια, όταν θα έχει φύγει η γενιά η δική μου, οι δίσκοι θ' αποτελούν ένα δείγμα αυτού του τραγουδιού, που λέγεται δημοτικό. Δεν θα υπάρχει έμψυχο υλικό πλέον. Έτσι, δεν βλέπω καμιά συνέχιση...
Αυτές τις μέρες, η Δόμνα Σαμίου βρίσκεται στο Λονδίνο, για να λάβει μέρος στο Φεστιβάλ Μπαχ, που διοργανώνει η Λίνα Λαλάντη. Δύο φορές στο παρελθόν, το 1971 και το 1973, παρουσίασε εκεί το δημοτικό τραγούδι, στα πλαίσια του κύκλου της Ελληνικής Μουσικής. Και οι κριτικές που πήρε ήταν θαυμάσιες. Φέτος, θα παρουσιάσει ένα δίωρο πρόγραμμα, και θα δώσει δύο συναυλίες. Τη μία στην Οξφόρδη, και την άλλη στο Queen Elizabeth Hall. Το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει κυρίως τραγούδια και οργανική μουσική, αλλά θα υπάρχει και ένα μικρό συγκρότημα έξι χορευτών, για να το ποικίλη με δημοτικούς χορούς.
Όπως είναι γνωστό, φέτος η Δόμνα Σαμίου εμφανίζεται στο «Κύτταρο», δίπλα στο Διονύση Σαββόπουλο, παρουσιάζοντας πάντα δημοτικό τραγούδι.
«Ήταν μια τύχη και μια ευκαιρία για μένα, οι εμφανίσεις μου στο ‘Κύτταρο’, μας λέει η ίδια. Γιατί μπορώ να δώσω στα κοινό τη δυνατότητα, ν' ακούσει αυτά τα τραγούδια. Και είμαι ενθουσιασμένη, γιατί βλέπω, ότι οι νέοι άνθρωποι νοιώθουν και αγαπούν τη δημοτική μας μουσική, κι αυτό το θεωρώ πολύ σημαντικό».
Στο χώρο του δίσκου, η Σαμίου θα μας δώσει, μέσα στο 1974, δύο ακόμα LPs1. Το ένα από αυτά θα περιέχει μόνο οργανική μουσική, δημοτική, φυσικά, μια και η καλλίτεχνις αυτήν ένοιωσε και αγάπησε από τα παιδικά της χρόνια, και σ' αυτήν είχε τη δύναμη να αφιερώσει μια ολόκληρη ζωή. Τώρα, με το Έχε γεια Παναγιά, που είναι ένας δίσκος προσεγμένος από κάθε πλευρά, δίνει στον κάθε Έλληνα μια δυνατή αυθεντική γεύση της μουσικής μας παράδοσης. Με παλμό και αίσθημα, με τη ζωντάνια και το πόθος του ανθρώπου, που ένοιωσε τις καταβολές του, μας φανερώνει το πόσο σπουδαίο είναι να μην ξεκόβει κανείς από τις ρίζες του!
1Σ.σ.: Αναφέρεται στους δίσκους Σουραύλι και Ελληνικά Κάλαντα.
