Πολλές χώρες έχουν τους δικούς τους εθνομουσικολόγους που έχουν αναζητήσει τοπική μουσική παράδοση της χώρας τους. Στις αρχές του 20ού αιώνα οι συνθέτες Bela Bartok και Zoltan Kodaly ταξίδεψαν στην Ουγγαρία αναζητώντας τοπική μουσική. Την ηχογράφησαν με τον φωνογράφο, και ενσωμάτωσαν τις μελωδίες στις δικές τους συνθέσεις. Ο μουσικολόγος Alan Lomax ταξίδεψε στις ΗΠΑ, με μαγνητόφωνο, όπως ακριβώς και η Deben Battacharya, που ταξίδεψε στην Ινδία καταγράφοντας τοπική μουσική. Στις Κάτω Χώρες ήταν ο Ate Doornbosch που αναζητούσε τις τοπικές μελωδίες που μεταδόθηκαν στο ραδιοφωνικό του πρόγραμμα Onder de Groene Linden (Κάτω από την πράσινη φλαμουριά) τη δεκαετία του '60 και του '70 (Εβδομαδιαία μετάδοση μεταξύ 1976 και 1994).
Στην Ελλάδα ήταν η Δόμνα Σαμίου (1928 - 2012) που αναζητούσε την αυθεντική ελληνική μουσική. Το ενδιαφέρον της για τη μουσική ξεκίνησε από τα πρώτα της χρόνια. Διδάχτηκε βυζαντινή και λαϊκή μουσική και ήρθε σε επαφή με το εθνικό ραδιόφωνο για το οποίο εργάστηκε από τις αρχές της δεκαετίας του 1950. Εκείνη την εποχή ηχογράφησε πολλά παραδοσιακά μουσικά κομμάτια και έτσι γνώρισε σημαντικούς Έλληνες μουσικούς και εξοικειώθηκε με τα διάφορα τοπικά ιδιώματα. Στις αρχές της δεκαετίας του 1970, η Σαμίου ξεκίνησε τη μουσική της καριέρα και κυκλοφόρησε αρκετούς δίσκους. Επιπλέον, ταξίδεψε ανά την Ελλάδα, αναζητώντας τοπική μουσική, την ηχογράφησε και την πρόβαλε μέσα από το τηλεοπτικό πρόγραμμα Μουσικό Οδοιπορικό.
Το 1981 ίδρυσε τον Καλλιτεχνικό Σύλλογο Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου για να προωθήσει την ελληνική πολιτιστική μουσική κληρονομιά στο κοινό. Εκδόθηκαν περίπου 12 συλλογές μουσικής σε CD που περιείχαν είτε αυθεντικές ηχογραφήσεις είτε τραγούδια επιμελημένα και ηχογραφημένα από την ίδια τη Δόμνα Σαμίου.
Το ίδιο ισχύει και στην υπέροχη έκδοση του 2008 Παραλογές. Ένα διπλό CD που περιέχει βιβλιαράκι 260 σελίδων με τους στίχους, πληροφορίες για τα τραγούδια και την ιστορία τους μαζί με πλήθος όμορφες εικόνες. Μεταξύ άλλων, τραγούδια από την Κρήτη, τη Χίο, την περιοχή του Εύξεινου Πόντου, τη Θράκη, την Κύπρο και την Ήπειρο, από όπου προέρχονται τα σπαρακτικά μοιρολόγια με τον χαρακτηριστικό θρηνητικό ήχο του κλαρίνου. Μερικά από τα τραγούδια είναι αυθεντικές επιτόπιες ηχογραφήσεις και τραγουδιούνται σόλο, αλλά η πλειοψηφία των τραγουδιών αποδίδεται από τραγουδιστές και μουσικούς που παίζουν όργανα όπως το καβάλι (βραχνό φλάουτο), το ούτι (αραβικό λαούτο), το κλαρίνο, το μπεϊντίρ (τύμπανο) και το βιολί.
Η αρχαϊκή φωνή της Δόμνας, οι χορωδίες των γυναικών και των ανδρών και οι αυθεντικές φωνές στις επιτόπιες ηχογραφήσεις φανερώνουν μεγάλη αγάπη για την ελληνική παραδοσιακή μουσική. Η Δόμνα Σαμίου φροντίζει να παραμένει όσο το δυνατόν πιο κοντά στο πρωτότυπο. Οι μελωδίες δεν διακοσμούνται αλλά παίζονται και τραγουδιούνται στην πιο αυθεντική τους μορφή. Οι Παραλογές είναι ένα διαχρονικό έργο.
Συνιστάται ανεπιφύλακτα σε όσουν αγαπούν την ελληνική μουσική που σ' αυτό το δίσκο μπορούν να ακούσουν 34 υπέροχα τραγούδια από μια από τις πιο όμορφες χώρες της Μεσογείου.
(μετάφραση από τα Ολλανδικά: www.domnasamiou-team)
Mattie Poels
accessed at 3/5/2020
https://www.musicframes.nl
