Ο χασάπικος ή κασάπικος χορός λέγεται ότι έχει τις ρίζες του στους χορούς της συντεχνίας των μακελλάρηδων (κρεοπωλών) του Βυζαντίου. Είναι ο πιο χαρακτηριστικός και δημοφιλής χορός των πυκνών ελληνικών πληθυσμών που κατοικούσαν ολόγυρα στην Προποντίδα, αλλά και σε άλλες γειτονικές περιοχές (Ανατ. Θράκη, ΒΔ. Μ. Ασία). Από εκεί μεταδόθηκε τόσο σε διάφορα νησιά του Αιγαίου, όσο και στα ιωνικά παράλια, για να γίνει σήμερα ένας από τους βασικούς χορούς που συνοδεύουν τα ρεμπέτικα και νεότερα λαϊκά τραγούδια.
Ο χορός έχει δύο ρυθμικές αγωγές, μια αργή, που χορεύεται αποκλειστικά από άντρες, και μια γρήγορη, όπως η παρούσα, που χορεύεται και από γυναίκες.
Η γοργή μελωδία προέρχεται από την Αρετσού (τουρκ. Ντάριτζα, το αρχαίο και βυζαντινό Ρύσιον, κατά τους λογίους), μια σημαντική ελληνική κωμόπολη, που βρίσκεται στην είσοδο του Αστακηνού Κόλπου (κόλπου της Νικομήδειας - Ιζμίτ), στην Προποντίδα (Θάλασσα του Μαρμαρά). Περίφημη άλλοτε για τα ψάρια, τα σταφύλια και τους γλεντζέδες κατοίκους της, είχε καθημερινή επαφή με την Κωνσταντινούπολη. Μετά την Καταστροφή, οι ψαράδες από την Αρετσού εγκαταστάθηκαν στην Καλαμαριά και οι αγρότες στο Νέο Ρύσιο της Θέρμης Θεσσαλονίκης. Οι Αρετσιανοί άφησαν εποχή στην Πόλη και στα περίχωρά της ως δεινοί πότες, γλεντοκόποι και χορευταράδες.
Θοδωρής Κοντάρας (2022)
